Για τη δική μας συνυπαιτιότητα...
Φταίμε κι εμείς! Για τη χρεοκοπία της χώρας μας έχουμε ευθύνη όλοι. Οχι μόνον οι αχρείοι, οι οποίοι από το 1974 και εφεξής ώς τις μέρες μας διαχειρίστηκαν τη διακυβέρνηση του τόπου. Φταίμε κι εμείς, που επί τόσες δεκαετίες τούς εμπιστευθήκαμε, ενώ είχαμε ήδη γνώση της αναξιοπιστίας τους ως εντολοδόχων της λαϊκής θέλησης.
Κάτι πολύ πιο σοβαρό και αποκαρδιωτικό: ούτε εμείς, οι ψηφοφόροι, γνωρίζαμε ποια ακριβώς λαϊκή θέληση εκπροσωπούσαμε και τίνος συγκεκριμένου λαϊκού δικαιώματος την ικανοποίηση ζητούσαμε.
Μη γελιόμαστε!... Ως τις ήδη τρέχουσες πικρές μέρες μας, η σχέση του μέσου πολίτη με τη δημοκρατικώς εκλεγμένη πολιτική ηγεσία σχεδόν ποτέ δεν ξεπέρασε τα όρια της εξατομικευμένης συναλλαγής, η οποία εξαντλείται στην ενθουσιώδη παροχή ψήφου κατά τις βουλευτικές εκλογές, με την προσδοκία της ανταπόδοσης σε προσωπικό επίπεδο, με το εκάστοτε αυτονόητο ιδιοτελές αντάλλαγμα κάποιου βολέματος του ψηφοφόρου ή κάποιου στενού συγγενή του στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Φυσικά, καμιά προοπτική δεν υπάρχει να αλλάξει στο μέλλον αυτή η ατιμωτική συναλλαγή. Ατιμωτική, τόσο για τον ικέτη ψηφοφόρο όσο και για τον εκλεγόμενο βουλευτή, που αναιδώς καμαρώνει για την επιτυχία του.
Για να ανατραπεί αυτή η σταθερή φαυλοκρατία, θα έπρεπε είτε να περισσεύει επιτέλους το πατριωτικό καθήκον των ψηφοφόρων είτε να προκύψει μια καινούργια γενιά πολιτικών, οι οποίοι εξ αρχής να διακηρύξουν ότι δεν τρέφουν κανένα ενδιαφέρον για την επανεκλογή τους, αρκούμενοι στη δυναμική και αξιόπιστη αλλαγή του πολιτεύματος, έτσι που εφ' εξής να λειτουργεί για το ευγενικό συμφέρον του έθνους και όχι για τα διαπλεκόμενα συμφέροντα των κατεστημένων πολιτικών οικογενειών και των ψηφοφόρων τους.
Φυσικά, τέτοια προοπτική δεν υπάρχει, κατά τη γνωστή παραδοχή τού ότι τον αράπη όσο κι αν τον σαπουνίζεις και τον ξεπλένεις, σταθερά αδιόρθωτος αράπης παραμένει.
Ετσι, ο συντάκτης αυτών εδώ των γραμμών, με ειλικρίνεια, συνομολογεί τη μειονεξία στην οποία συχνά περιέρχεται, καθώς φίλοι και γνωστοί τού αντιτάσσουν τη ματαιότητα της πικρίας του γι' αυτό που φλέγεται να δει και ν' αγαπήσει ως έντιμη και σεβαστή ελληνική πατρίδα, πλην ματαίως αναμένει - ούτε καν σε πνευματικούς χώρους, από τους οποίους έχει πάψει πια να περιμένει οποιαδήποτε ιερή ευαισθησία και ετοιμότητα για δυναμική αντίσταση στη σήψη και στη διαφθορά.
Αυτές τις μέρες ο συντάκτης τούτων των γραμμών ολοκλήρωσε τη συγγραφή μιας καινούργιας μονογραφίας του, την οποία είχε ξεκινήσει πέρσι τέτοιες μέρες, αναφορικά με την ιστορική πορεία της ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης, από τα ομηρικά χρόνια έως το δέκατο μεταχριστιανικό αιώνα, τότε που οι περιπέτειες του φιλόσοφου πατριάρχη Φωτίου σήμαναν το οριστικό τέρμα της συλλογικής ελληνικής συνεισφοράς στην καλλιέργεια και στην προαγωγή του φιλοσοφικού προβληματισμού και της στοχαστικής ποίησης. Οταν αυτή η προσπάθεια έφτασε στο τέρμα της, ο καημός και η πικρία που με διακατείχαν σκόνταψαν στο ερώτημα πώς θα έπρεπε να προσδιορίσω την ταυτότητα αυτής της συγγραφής.
Ομως, όση καλή προσπάθεια κι αν κατέβαλα για έναν πιο ενθαρρυντικό προσδιορισμό της, τελικώς έμεινα στην αρχική επιλογή μου, που δεν ήταν άλλη από την επίκληση της χαμένης προσδοκίας ελληνικής αιδούς. Εδώ, κατά τη γνώμη μου, επικεντρώνεται η ουσία της συνύπαρξης του δικού μας φιλοσοφικού στοχασμού με την τρέχουσα κοινωνική και ιδίως πολιτική πρακτική αυτού του πανέξυπνου, πλην εξουθενωτικά αυτοκαταστροφικού, ελληνικού λαού, ως κοινωνικού συνόλου.
- Και ποια προσδοκία τρέφεις, καθώς είσαι έτοιμος να παραδώσεις στις φιλικές σου Εκδόσεις του Κάκτου τον καινούργιο τούτο καρπό της ανησυχίας σου;
- Η ειλικρινής απάντησή μου ήταν: Καμιά ιδιαίτερη προσδοκία. Απλά και μόνον τρέφω ευγνωμοσύνη ενώπιον της αγάπης της οικογένειάς μου και κάποιων καλών φίλων, που με στήριξαν ηθικώς σ' αυτή την ερευνητική και συγγραφική προσπάθεια, που δεν ήταν πάντα ξεκούραστη.
Οπωσδήποτε, περαιτέρω διακατέχομαι και από συναισθήματα ευγνωμοσύνης ενώπιον του όντως ενθαρρυντικού λόγου κάποιου άλλου φίλου, συνταξιούχου συναδέλφου, ότι δηλαδή ένα βιβλίο του οποίου ο συγγραφέας είναι ανοικτός σε προσεχή διάλογο πρέπει να καθρεφτίζει με ακρίβεια το βουβό διάλογο εκείνου με τη δική του ανήσυχη συνείδηση, τόσο όταν ξεκίνησε να δοκιμάζει τις αντοχές του όσο και στην πορεία της μελέτης και συγγραφής, ιδίως, δε, όταν κατέληξε στην παραδοχή ότι αυτό ήταν και δεν έχει κάτι άλλο να προσθέσει, αναμένοντας τώρα όχι μόνο τον καλό λόγο της ενθάρρυνσης, αλλά -με το ίδιο σταθερό ενδιαφέρον- και κάθε αντίλογο ή επίκριση.
Για την αιδώ λοιπόν. Μια αναδρομή 550 σελίδων στις πηγές της ενδοσκόπησης, την οποία σταθερά επιχειρούσε ο αρχαίος ελληνικός φιλοσοφικός στοχασμός, πάντα καλοπροαίρετα ανοιχτός στον τεκμηριωμένο διάλογο με κάθε αντίρρηση που συναντούσε. Ενας διάλογος στον οποίο ήταν πρωταγωνιστές 151 διαπρεπείς Ελληνες φιλόσοφοι, ποιητές και εν γένει εραστές της γνώσης και του λόγου.
- Και για την τρέχουσα πολιτική κατάσταση δεν έχεις να πεις τίποτε;
- Ας μου επιτραπεί η διακριτική επιφύλαξη ότι όποιος πιστεύει πως στις κρίσιμες μέρες των ετών που βάρυναν στον πολιτικό ορίζοντα, μετά την ατιμωτική πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών, εκείνος είναι αμέτοχος προσωπικής ευθύνης για όσα έκτοτε επακολούθησαν, ας δει το πρόσωπό του στον καθρέφτη και ας αποτολμήσει την όποια απολογία του.
Ολοι φταίμε... Καθώς, ακόμη κι αν δεν τα προβλέπαμε εγκαίρως, πάντως τα ανεχόμασταν στις έκτοτε δεκαετίες της γενικής λεηλασίας του τόπου μας, όμοια όπως τα ανεχόμαστε και τώρα, ως υποτελείς. Με κοινή ευθύνη όλων μας. Δίχως καμιά εξαίρεση. Ούτε δική μου μήτε δική σου, καλέ μου φίλε αναγνώστη.
ΠΗΓΗ: εφημερίδα Η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Σχόλια