Η παραγραφή των αδικημάτων υπουργών και τι πρέπει να γίνει

του Ηλία Νικολόπουλου

Το αρχικό άρθρο 86 του Συντάγματος του 1975,  που αφορά την ποινική ευθύνη των υπουργών, δεν πρόβλεπε την παραγραφή των εγκλημάτων των υπουργών, αντίθετα το αναθεωρημένο από το 2001 και σήμερα ισχύον άρθρο 86 παράγραφος 3 υποπαράγραφος 2 ορίζει ρητά «Η Βουλή μπορεί να ασκήσει την κατά την παράγραφο 1 αρμοδιότητά της μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος». 

Επίσης το ισχύον άρθρο 86 στην παρ 1 ορίζει «Μόνο η Βουλή έχει την αρμοδιότητα να ασκεί δίωξη κατά όσων διατελούν ή διετέλεσαν μέλη της κυβέρνησης ή υφυπουργοί για ποινικά αδικήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, όπως νόμος ορίζει.  Απαγορεύεται η θέσπιση ιδιώνυμων υπουργικών αδικημάτων».
 

Είναι πρόδηλο ότι η διάταξη του  άρθρου 86 παράγραφος  3 καθιερώνει μία ειδική παραγραφή των αδικημάτων, θέτοντας μία αποσβεστική προθεσμία του δικαιώματος της Βουλής να ασκήσει τη δίωξη εναντίον τους,  που δεν μπορεί να ξεπεράσει χρονικά ούτε τα δύο χρόνια μετά τις  εκλογές για αδικήματα υπουργών  που διετέλεσαν υπουργοί  της προηγούμενης βουλευτικής περιόδου.

Η απαράδεκτη αυτή διάταξη,  ουσιαστικά της σύντομης ειδικής παραγραφής των αδικημάτων των υπουργών, ψηφίστηκε με την λεγόμενη συναινετική αναθεώρηση του 2001. Ουσιαστικά η πάροδος μετά τις βουλευτικές εκλογές δύο τακτικών συνόδων χωρίς εντός αυτού του χρονικού διαστήματος η Βουλή να ασκήσει το δικαίωμα δίωξης,  οδηγεί σε παραγραφή των αδικημάτων που οι υπουργοί διετέλεσαν πριν τις εκλογές.
 

Οφείλω να επισημάνω ότι η ειδική αυτή παραγραφή που περιλαμβάνεται στο άρθρο 86 (παράγραφος  3,  υποπαράγραφος  2) του ισχύοντος Συντάγματος ΔΕΝ μπορεί να καταργηθεί με νόμο.  Επιβάλλεται επομένως να καταργηθεί στην προσεχή αναθεώρηση του Συντάγματος,  στο βαθμό που η τροποποίηση του ισχύοντος νόμου περί ευθύνης υπουργών ΔΕΝ μπορεί να θίξει την παραπάνω συνταγματική διάταξη.
 

Βέβαια όλα τα παραπάνω ισχύουν και αφορούν τα αδικήματα που οι υπουργοί τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και όχι για τα αδικήματα που οι υπουργοί τέλεσαν εκτός της άσκησης των υπουργικών καθηκόντων και για τα οποία ισχύουν οι κοινές για όλους τους πολίτες παραγραφές του άρθρου 111 του Ποινικού Κώδικα (πχ ανθρωποκτονία εξ αμελείας σε τροχαίο).

* Ο κ. Ηλίας Νικολόπουλος είναι καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

http://tvxs.gr/