Οι πλειστηριασμοί σκάνε στα χέρια του Αλέξη

Του Γιώργου Φιντικάκη

Το κόμμα που τόσο πολύ αντιστάθηκε στους πλειστηριασμούς θα βρεθεί σύντομα αντιμέτωπο με την πραγματικότητα, καθώς οι τράπεζες πρόκειται από το φθινόπωρο να ξεκινήσουν τις πρώτες ηλεκτρονικές δημοπρασίες ακινήτων προκειμένου να καθαρίσουν τα χαρτοφυλάκια τους.

Τόσα χρόνια οι τράπεζες απέφευγαν τους πλειστηριασμούς τόσο για κοινωνικούς λόγους όσο και για καθαρά οικονομικούς, φοβούμενες ότι θα πλημμύριζε η αγορά με χιλιάδες ακίνητα, βουλιάζοντας περαιτέρω τις τιμές, και προκαλώντας σεισμικές δονήσεις στα όρια του κραχ.

Στην πραγματικότητα συνέδεαν την έναρξη των πλειστηριασμών με την ανάκαμψη της οικονομίας, και με το σκεπτικό πως όταν αυτή θα έρθει, οι τιμές θα πάρουν και πάλι την ανιούσα, εξισορροπώντας την πίεση από μια πλημμυρίδα φθηνών ακινήτων.

Ο κόμπος όμως έχει φτάσει στο χτένι, ενώ η ανάπτυξη ακόμη αργεί. Μέχρι το 2019 οι τράπεζες πρέπει να έχουν μειώσει κατά 40 δις. ευρώ το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, και με όπλο τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, να έχουν καθαρίσει τα χαρτοφυλάκια τους, γεμίζοντας όσο περισσότερο γίνεται τα ταμεία τους.

Τα ερωτήματα φυσικά είναι πολλά και σκληρά, όπως πως θα λειτουργήσουν τα κοινωνικά αντανακλαστικά εφόσον δούμε και στην Ελλάδα σκηνές Ισπανίας, δηλαδή ανθρώπους να μένουν μαζικά στο δρόμο, και τι θα σημάνει πολιτικά αυτό για μια κυβέρνηση που την στοιχειώνει ακόμη το προεκλογικό σύνθημα "κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη".

Με ισπανικό μοντέλο

Η ώρα της αλήθειας ωστόσο πλησιάζει. Πιλοτικά οι πρώτοι τραπεζικοί e- πλειστηριασμοί ακινήτων, θα ξεκινήσουν το καλοκαίρι, με στόχο το ηλεκτρονικό μοντέλο να τεθεί σε φουλ λειτουργία από το φθινόπωρο, και να κλιμακωθεί μέσα στο 2018. Το σύστημα στο οποίο ποντάρουν οι τράπεζες για να καταλαγιάσουν οι αναταραχές στα Ειρηνοδικεία είναι το λεγόμενο "ισπανικό μοντέλο", όπου το πρόβλημα αφορούσε εκατοντάδες χιλιάδες κόκκινα στεγαστικά δάνεια, και αντιμετωπίστηκε με την βοήθεια της τεχνολογίας. Όπως και εκεί, έτσι και εδώ, οι υποψήφιοι πλειοδότες θα ενημερώνονται αμέσως από το σύστημα με ηλεκτρονικό μήνυμα για το ποσό της προσφοράς τους, τον ακριβή χρόνο υποβολής της, καθώς και ότι αυτή έχει εγκριθεί, ενώ ο υπάλληλος θα ανακηρύσσει τον υπερθεματιστή, ο οποίος και θα καταβάλει το τίμημα εντός δεκαημέρου.

Πολιτικές επιπτώσεις

Η τεχνολογία μπορεί να σταματήσει τα έκτροπα και τις βιαιοπραγίες στα Ειρηνοδικεία, δεν πρόκειται ωστόσο να λύσει το πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση. Ηλεκτρονικοί ή όχι, οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας σημαίνουν άλλη μια διάψευση προσδοκιών για ένα μέρος του κόσμου που συνεχίζει να στηρίζει ακόμη τον ΣΥΡΙΖΑ. Ενέχει τον κίνδυνο όλοι αυτοί να μετακινηθούν αριστερά στη Λαϊκή Ενότητα ή την Πλεύση Ελευθερίας, ανάλογα με την έκταση των πλειστηριασμών και το φυτίλι που αυτοί θα ανάψουν στους αλληλέγγυους.

Για 400.000 και άνω

Αυτός είναι και ο λόγος που εδώ και μερικές ημέρες οι συμβολαιογράφοι αποφάσισαν να άρουν την εξάμηνη αποχή τους από τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, αλλά μόνο για επισπευδόμενη απαίτηση (δηλαδή ποσό εγγραφής της κατάσχεσης), ίσο ή μεγαλύτερο των 400.000 ευρώ. Δηλαδή για σπίτια που απευθύνονται σε παχιά πορτοφόλια, απόφαση που φιλοδοξεί να περιορίσει όσο αυτό είναι δυνατόν τις αντιδράσεις στα Ειρηνοδικεία.

Πως θα κινηθούν τα funds

Το ερώτημα σε κάθε περίπτωση είναι πως θα κινηθούν στο μέτωπο των πλειστηριασμών τα funds, αφού ο μεγάλος όγκος των ακινήτων που θα βγει μελλοντικά στο σφυρί, αφορά σε δάνεια που θα πουλήσουν οι τράπεζες σε επενδυτικές εταιρείες. Προφανώς όσο μαζικότερες είναι οι πωλήσεις κόκκινων δανείων, τόσο μεγαλύτερες θα είναι και οι αντιδράσεις.

8.000 πλειστηριασμοί

Σύμφωνα πάντως με μια άλλη ερμηνεία, το γεγονός μπορεί να μην προκαλέσει και τόσο μεγάλη αναταραχή, δεδομένου ότι τα προς πλειστηριασμό σπίτια δεν φαίνεται αυτή την στιγμή να είναι 100.000 και 200.000, παρά υπολογίζονται σήμερα σε πολύ λιγότερα.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Ταμείου Νομικών, για όλο το 2017 έχουν προγραμματιστεί να γίνουν πανελλαδικά 3.700 πλειστηριασμοί. Δεδομένου ότι κάποιοι εκκρεμούν από παλαιά και δεν έχουν συμπεριληφθεί στην βάση δεδομένων του Ταμείου, θα πρέπει στους παραπάνω να προστεθούν περίπου 4.000 σύμφωνα με γνώστες του αντικειμένου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από τους 52.000 πλειστηριασμούς που είχαν πραγματοποιηθεί το 2009 και ακολουθώντας συνεχώς πτωτική τάση, φθάσαμε το 2016 να έχουν πραγματοποιηθεί μόλις 4.800 πλειστηριασμοί.

Όπως όμως και να έχει πάντως, οι πλειστηριασμοί θα σκάσουν στα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ. Σίγουρα η κυβέρνηση θα ήλπιζε να είναι η επόμενη που θα διαχειριστεί το θέμα, το πιθανότερο ωστόσο είναι πως δεν θα έχει αυτή την τύχη.

Και αν στις ιδιωτικοποιήσεις ο Πρωθυπουργός κατάφερε να μετατρέψει το "μολών λαβέ" σε "αριστερή πολιτική σήμερα είναι δουλειές, επενδύσεις και αύξηση του ΑΕΠ", η διαχείριση των πλειστηριασμών είναι εκ των πραγμάτων δυσκολότερη. Από το λάβαρο "κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη", άραγε πως θα αντιμετωπίσει ο Πρωθυπουργός το "κανένα σπίτι στα χέρια ιδιοκτήτη";

www.liberal.gr