Πασοκοποίηση και οι βασίλισσες της πρόνοιας
Πού πηγαίνει η εξουσία που πηγάζει από τον λαό; Πώς ο λαϊκισμός έγινε η καταγγελία της μόδας; «Η κυβέρνηση του λαού», «ο λαός στην εξουσία» υπήρξαν;
Μάλλον, ισχύει το αντίθετο: Οταν είπαν στον λαό ότι είναι κυρίαρχος, εκείνος δεν το πίστεψε ποτέ. Το παράδοξο είναι ότι πιο πολύ μιλούν σήμερα για λαϊκισμό οι λαϊκιστές.
Οσοι στηρίζουν «υπεύθυνες πολιτικές» –έτσι λένε τουλάχιστον– κατηγορούν τους αντιπάλους τους ως «λαϊκιστές».
Για παράδειγμα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος χρησιμοποιεί τον όρο καταγγελτικά για τον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα και για τον επικεφαλής των Εργατικών της Αγγλίας, Τζέρεμι Κόρμπιν, δίχως να ορίζει ακριβώς «τι είναι λαϊκισμός».
Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η Ν.Δ. αποσιωπούν τη σχέση δημόσιου χρέους και λαϊκισμού, τουλάχιστον για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία).
Επίσης, δεν λένε ότι ο λαϊκισμός στην Ελλάδα έχει βαθύ και άθλιο ρίζωμα. Δεν το κάνουν, γιατί θα έπρεπε να αυτοκαταγγελθούν ως οι πρόσφατες ελίτ που διόγκωσαν το χρέος για να ασκήσουν λαϊκιστικές πολιτικές, που τότε τις ονόμαζαν «φιλολαϊκές».
Το «μαζί τα φάγαμε» ήταν μια άμεση παραδοχή ενός λαϊκιστικού οικονομικού κύκλου, ο οποίος επίσης δεν ήταν καθαρός: μερικοί «έφαγαν» κάτι πολύ παραπάνω.
Κοντολογίς, αρνούνται να ομολογήσουν ότι οι δικές τους «υπεύθυνες πολιτικές» του εκσυγχρονισμού που ήρθε κι έφυγε, οδήγησαν αθροιστικά σε χρέος που ήρθε κι έμεινε και, άρα, στην άνοδο του λαϊκισμού που επίσης ήρθε για να μείνει.
Ούτε επίσης εξηγούν γιατί ο ακροδεξιός λαϊκισμός ήρθε για να μείνει στις ήδη αναπτυγμένες και εκσυγχρονισμένες χώρες που, με βάση τον εκσυγχρονισμό και τις οικονομικές επιδόσεις τους, υποτίθεται θα έπρεπε να έχουν κλειστά τα αυτιά τους στις λαϊκιστικές σειρήνες (Γαλλία, Αγγλία, Ολλανδία, Αυστρία, Γερμανία ή Αμερική κ.λπ.).
Διαισθητικά μόνον, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί ο «λαός» (στην ουσία, διάβαζε οι ψηφοφόροι) δεν παίρνει στα σοβαρά τα συνθήματα κατά του ολέθριου «εθνολαϊκισμού» και υπέρ ενός αγαθοεργού «εθνικού πατριωτισμού» που, ενώ δεν θέλει να είναι κομματικός, αναπτύσσεται εντός ενός στενού και αμιγούς κομματικού απαράτ στο πρόσφατο συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
Κατά πρώτον, γιατί δεν απαντούν σε κανένα πρόβλημα του παρόντος: π.χ. η «Ελλάδα, μετά» του κ. Βενιζέλου. Και δεν έχουν ίχνος από αυτό που θα ονομάζαμε «ειλικρινείς προθέσεις», εκτός ίσως από έναν αυτοαναφορικό πυρήνα ιδεών (;) προς χρήση φτωχής μνήμης, πλούσιων συμφερόντων και προς όφελος ομάδων παραδομένων στα ταξίματα και πρόθυμων να κάνουν τα ίδια: τίποτα, απλώς, να μισθοδοτούνται.
Κατά δεύτερον, γιατί η όλη κουβέντα («είσαι λαϊκιστής», «όχι, εσύ είσαι λαϊκιστής»), όπως γίνεται, εκφράζει παθολογία, πρωτείο επικοινωνιακής διαχείρισης και, τέλος, την αντίστροφη σχέση της σταθεράς του ελληνικού πολιτικού τρόπου: ανευθυνότητας και κυνισμού των πολιτικών από τη μια, και συλλογικής δυσφορίας, αστάθειας και απουσίας κοινωνικού σχεδίου από την άλλη.
Το αποτέλεσμα είναι το γνωστό μεγάλο κάδρο: ευάλωτοι στα ψέματα και στα απρόοπτα, απαράσκευοι στα δύσκολα∙ με την Ελλάδα να ρουφιέται ως χώρα, με παραμορφώσεις, αντιφάσεις, αποδιάρθρωση, δίχως γραμμές και όρια άμυνας.
Θέλετε παραδείγματα «ειλικρινών προθέσεων» και χάσματος εμπιστοσύνης πολιτικών-πολιτών;
Εύκολο:
Γ. Παπανδρέου: «[… ]δεν υπάρχει περίπτωση να προσφύγουμε στο ΔΝΤ. Δεν το έχουμε ανάγκη» (13/1/2010).
Αντ. Σαμαράς: «Προσπάθησαν να πείσουν τους Ελληνες ότι με το Μνημόνιο θα βγει η Ελλάδα από την κρίση…» (17/10/2010).
Ευάγγελος Βενιζέλος: «Δεν είναι οι λογαριασμοί της ΔΕΗ ο μοχλός να εισπράττεις τέλη ή φόρους…» (23/6/2011).
Φ. Κουβέλης: «Η ΔΗΜΑΡ σε καμία περίπτωση δεν θα έχει την οποιαδήποτε συμμετοχή σε μια συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ.» (2/4/2012).
Αλλά και: Χ. Αλμούνια: «Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση απ’ ό,τι ο μέσος όρος της ευρωζώνης…» (18/2/2009) κ.λπ. κ.λπ.
Τέλος, Αλ. Τσίπρας: «Εμείς θα βαράμε το νταούλι και αυτοί θα χορεύουνε» (29/1/2014) κ.λπ.
Με όλα τα πολιτικά μείζονα σε κενό, ξαναπαίχτηκε το έργο «Pasokofication & welfare queens». Για μία ακόμα φορά, φωτογραφίες, στιγμιότυπα και λόγοι από το συνέδριο της Συμπαράταξης θύμισαν την πασοκοποίηση της χώρας με την οποία ακκίστικαν κόμματα, όπως η Ν.Δ. αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Και τα πρόσωπα που παρήλασαν από τις εφημερίδες και τις ειδήσεις ήταν οι «welfare queens» με τα κομπολόγια (οι βασίλισσες της κοινωνικής πρόνοιας): όλοι οι ωφελημένοι από το κρατικό θησαυροφυλάκιο ενός κράτους που οι ίδιοι λοιδορούν.
Μόνο που, ανάμεσα στο Grexit και στο Greecovery, ο Ακης Τσοχατζόπουλος πρόλαβε και λημματογραφήθηκε στις βιβλιογραφίες με το πόνημά του «Το αύριο του σοσιαλισμού. Η ηθική των πεποιθήσεων και η ηθική της ευθύνης» (!).
Η κατάρρευση της Σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη και την Ελλάδα επιβάλλει άλλους όρους διαχείρισης της δικής της παράλληλης κρίσης – κάτι που αφορά την ελληνική Κεντροαριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ολοι θέλουν να απευθύνονται στον λαό. Πάντως, όχι σε πασοκοποιημένο λαό, όχι πάνω στον δρόμο «ΠΑΣΟΚ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις», όχι με κοινότοπη-αγκυλωμένη σκέψη και όχι με το ίδιο πολιτικό προσωπικό. Μερικοί έχουν πάρει σύνταξη.
Σχόλια