Η ακροδεξιά σε ρόλο ρυθμιστή

Της Νατάσας Στασινού
nstas@naftemporiki.gr

Επιβεβαιώνοντας τις δημοσκοπήσεις, αλλά και τη γενική τάση ανά την Ευρώπη, η Αυστρία έστριψε δεξιά. Ο 31χρονος Σεμπάστιαν Κουρτς  των Συντηρητικών και της υπερσυντηρητικής ρητορικής θα γίνει καγκελάριος, έχοντας προφανώς πείσει ότι το νεαρό της ηλικίας κομίζει νέα πνοή. Δεν είναι τυχαίο ότι το κόμμα του, OVP, είναι το πλέον δημοφιλές ακόμη και στους νέους έως 29 ετών. Με ποιον θα μοιραστεί την εξουσία; Πιθανόν με τον 48χρονο Χάιντς Κρίστιαν Στράχε του ακροδεξιού Κόμματος Ελευθερίας (FDO), που λέει «nein» σε όσες ελευθερίες συγκρούονται με τα θέλω του. 

Έως και το 2015 κάθε εκλογικό ή δημοσκοπικό άλμα της ακροδεξιάς στην ήπειρο συνοδευόταν από σχόλια έκπληξης, σοκ, αιφνιδιασμού. Όχι πια. Αλλεπάλληλες κάλπες έδειξαν ότι τα ακροδεξιά κόμματα έχουν ρεύμα, αντλούν ψήφους από μία ευρύτατη δεξαμενή και διεκδικούν ρόλο ρυθμιστή στην κυβέρνηση. Σίγουρα «ρυθμίζουν» εδώ και καιρό την ατζέντα της αντιπαράθεσης. Το προσφυγικό και οι «ξεχασμένοι» της παγκοσμιοποίησης στην κορυφή.

Η βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση, τα μονίμως ανεπαρκή αντανακλαστικά, η Βαβυλωνία στους κόλπους της Ε.Ε. λειτούργησαν ως ευκαιρία προκειμένου τα κόμματα αυτά να καλύψουν κενά και να διεκδικήσουν χώρο από τη λεγόμενη mainstream σκηνή. Πώς; Προωθώντας έναν ιδιότυπο οικονομικό και κοινωνικό εθνικισμό, που ευαγγελίζεται στήριξη της απασχόλησης, κοινωνικό κράτος και ευημερία. Όλα αυτά βέβαια αποκλειστικά για τους γηγενείς και όχι για τους «Άλλους», τους «εισβολείς», αυτούς που «απειλούν τα κεκτημένα μας». Οι ακροδεξιοί νείρονται μία «καθαρότητα» ταυτότητας, σε μία εποχή που το «ποιοι είμαστε» απασχολεί αρκετούς. 

Και κάπως έτσι τα άκρα προβάλλονται ως μία νέα κανονικότητα, που για ορισμένους δεν θα έπρεπε να τρομάζει. «Μας ακούνε. Γνωρίζουν τα προβλήματά μας» δήλωναν σε ξένα Μέσα Αυστριακοί ψηφοφόροι, που καθόλου δεν ένιωσαν την ανάγκη να κρύψουν την επιλογή τους. Οι κατηγορίες περί διχαστικού λόγου και υποκίνησης μίσους δεν στάθηκαν εμπόδιο ούτε πίσω από το παραβάν ούτε έξω από αυτό. 

Είναι η ακροδεξιά μεγάλο πρόβλημα στην Ευρώπη σήμερα; Είναι. Ακόμη μεγαλύτερο, όμως, είναι η εμφανής αδυναμία των υπολοίπων να προτείνουν λύσεις για τα όσα θεωρεί πρόβλημα η κοινωνία. 

«Η πολιτική της άκρας δεξιάς είναι η πολιτική της αγανάκτησης, το αποτέλεσμα όσων αδυνατούν να κατανοήσουν, πόσο μάλλον να διαχειριστούν, τη συνθετότητα των προβλημάτων». Τα έλεγε ο Ντάνιελ Μπελ για την Αμερική του 1963. 

Μπορεί να τα ακούσει η Ευρώπη του σήμερα μέσα στην τύρβη;