Υλικό για συναρπαστικό μυθιστόρημα

Του Χρήστου Χωμενίδη
 
Τη συμπλήρωση εικοσαετίας από την εκδημία του Κωνσταντίνου Καραμανλή τίμησαν με κείμενά τους διακεκριμένες -και σεβαστές λόγω αξιώματος ή ηλικίας- προσωπικότητες, με επιφανέστερους δύο Προέδρους, τον νυν της Ελληνικής Δημοκρατίας και τον πρώην της Γαλλικής, κύριο Ζισκάρ Ντ'Εστέν. Καλογραμμένα μεν τα κείμενα. Ενίοτε εβριθή και γλαφυρά. Χρήσιμα για να μαθαίνουν οι νεότεροι και για να θυμούνται οι παλαιότεροι. Πλην ουδέν σχεδόν προσέθεταν στα ήδη γνωστά. 
Αναμενόμενο. Η Ιστορία έχει αποφανθεί: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπήρξε, μετά τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο καθοριστικότερος ηγέτης του 20ου αιώνα στην Ελλάδα. Η βασική επιλογή του -να αποτινάξει οριστικά η πατρίδα μας τη ρετσινιά της Ψωροκώσταινας, να ενταχθεί οριστικά στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης- υπηρετήθηκε από τις επιμέρους αποφάσεις του, κατά την πρώτη και κατά τη δεύτερη κυρίως εποχή που κυβέρνησε. 
Ο Καραμανλής έλυσε επιτέλους το πολιτειακό και το γλωσσικό ζήτημα. Ο Καραμανλής θεμελίωσε την Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Ο Καραμανλής -το σπουδαιότερο- εξασφάλισε την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΟΚ, χάρη και στην προσωπική του γοητεία. 
Το μέγεθος της επιτυχίας έγινε αντιληπτό και από τους πιό δύσπιστους τρεις και πλέον δεκαετίες αργότερα. Όταν δημιουργήθηκε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, χάρη στο οποίο χρεοκοπήσαμε σχετικά στα μαλακά. Κι όταν, το βράδυ του δημοψηφίσματος του 2015, οι εταίροι δεν μας άφησαν να υποστούμε τις ολέθριες συνέπειες του εν θερμώ ΟΧΙ μας, παρά μάς κράτησαν -εκόντες άκοντες, προς τεράστια ανακούφιση του κυρίου Τσίπρα- στην ευρωπαϊκή οικογένεια. 
Δεν σκοπεύω -μη φοβάστε- να πλέξω ένα ακόμα εγκώμιο στον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ως αναγνώστη της Ιστορίας και της ιστορίας του, άλλο με ερεθίζει. Ο υποφωτισμός, η αποσιώπηση ενίοτε, των πρώτων σαράντα χρόνων του. 
Από το 1907 που γεννήθηκε, μέχρι το 1946 που ορκίστηκε υπουργός και άρχισε να απασχολεί ολοένα και συχνότερα την επικαιρότητα, τα όσα έπραξε ή παρέλειψε, τα όσα τον επηρέασαν, τον διαμόρφωσαν, περνιούνται επί τροχάδην. Και όμως, τότε εκκολάφθηκε -υπό συνθήκες αυτόχρημα μυθιστορηματικές- ο μελλοντικός ηγέτης. 
Τι τραύματα το σημαδεύουν, τι παρακαταθήκες αποκτά ένα αγόρι που γεννιέται Οθωμανός υπήκοος, σε ένα κεφαλοχώρι της Μακεδονίας, μια πενταετία πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους; Πώς σχηματίζει εικόνα για τον κόσμο, κυρίως δε για τον εαυτό του; Πώς κατεβαίνει μαθητής στην Αθήνα - γιατί επιλέγει να τελειώσει το σχολείο όχι στις Σέρρες ή στη Θεσσαλονίκη αλλά στην Κυψέλη; Πώς χρηματοδοτούνται οι σπουδές του στη Νομική; Με ποιούς συναναστρέφεται ο νεαρός επαρχιώτης; Έχει ήδη στεγνώσει την ψυχή του -όπως ισχυριζόταν ο ίδιος- προκειμένου κάποτε να κυβερνήσει; Ή διαθέτει και ασκεί μια εξωτική σχεδόν σαγήνη στους όποιους κύκλους του; 
Εάν πάντως κατά τη δεκαετία του 1930 ρωτούσαμε όσους Έλληνες παρακολουθούσαν ή συμμετείχαν στην πολιτική ποιός προβλέπουν ότι θα πρωταγωνιστήσει στο μέλλον, ουδείς μάλλον θα ανέφερε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή...
Πτυχιούχος επιστρέφει στις Σέρρες, όπου εργάζεται ως δικηγόρος, κατά άλλους και ως ασφαλιστής. Τότε αρχίζει -λένε- να προετοιμάζει την κάθοδο του στην πολιτική. Με ποιά κριτήρια ακολουθεί τους βασιλόφρονες Λαϊκούς και όχι τον Ελευθέριο Βενιζέλο; Και πώς -νεότατος και δίχως να προέρχεται από τζάκι- κατορθώνει να εκλεγεί βουλευτής;
Με τη δικτατορία του Μεταξά, το 1936, δεν συνεργάζεται ούτε όμως και έρχεται σε δυναμική ρήξη, όπως αρκετοί αστοί πολιτικοί, οι οποίοι στάλθηκαν ακόμα και στην εξορία. Ιδιωτεύει. Με την κήρυξη του πολέμου την 28η Οκτωβρίου 1940, κρίνεται ακατάλληλος προς στράτευση για λόγους υγείας. Αποφεύγεται έτσι ο κίνδυνος να αφήσει τα κόκκαλά του στα αλβανικά βουνά. 
Ένα συμπέρασμα όποιου διατρέξει τον βίο του Κωνσταντίνου Καραμανλή είναι πως είτε είχε άγγελο, ο οποίος τον προφύλασσε από τις μεγάλες κακοτοπιές είτε σοφό ένστικτο, που του υπαγόρευε πότε ακριβώς να εκτίθεται και πότε να λουφάζει. Δειλός σίγουρα δεν υπήρξε - ποιός άλλος τόλμησε να έρθει σε ρήξη με το Παλάτι; Ούτε διέθετε όμως την ιδιοσυγκρασία του ήρωα, ο οποίος θα έπεφτε ανά πάσα ώρα στη φωτιά...
Επί Κατοχής, βρίσκεται στην Αθήνα αντί για την ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου θα υπήρχε λογικά κάπως μεγαλύτερη επάρκεια τροφίμων. Η μόνη του καταγεγραμμένη αντιστασιακή δραστηριότητα είναι η συμμετοχή του σε μια ομάδα προβληματισμού. Την "Σοσιαλιστική Ένωση". Αυτός, ο δεξιός! 
Η έκπληξη κορυφώνεται όταν διαβάζει κανείς ότι στην ίδια οργάνωση συμμετείχαν ο Κωνσταντίνος Τσάτσος και ο Ξενοφών Ζολώτας. (Μόνον ο μετέπειτα διοικητής της Εθνικής Τραπέζης, ο Άγγελος Αγγελόπουλος, προσεχώρησε στη συνέχεια στο ΕΑΜ...) Έζησαν οι παραπάνω έναν σύντομο μήνα του μέλιτος με την Αριστερά; Πιθανολογούσαν -για να φανώ μακιαβελικός- πως η Ελλάδα θα εντασσόταν μεταπολεμικά στη σοβιετική ζώνη επιρροής και προετοιμάζονταν; Ή είχαν γίνει σοσιαλιστές μόνο στα λόγια; Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πάντως, στην τελευταία μεγάλη συνέντευξη που έδωσε στον Αλέξη Παπαχελά, καταλογίζει στον Κωνσταντίνο Καραμανλή ροπή -αν μη τι άλλο- προς τον κρατισμό...
Τον Οκτώβριο του 1944, μέρες πριν από την Απελευθέρωση, φτάνει στη Μέση Ανατολή. Επιστρέφει με το επόμενο σχεδόν πλοίο. 
Με το ξέσπασμα του Εμφυλίου, μεταβαίνει στην Αμερική. Εγχειρίζει τα αυτιά του και κάνει τις πρώτες του πολιτικές επαφές. Τον επόμενο χρόνο ορκίζεται υπουργός. 
Θα απαιτούνταν ενδελεχής έρευνα ώστε να έρθουν στο φως οι κρίσιμες πτυχές του πρώιμου Κωνσταντίνου Καραμανλή, πέρα από καταγέλαστες φήμες αλλά και από άκριτη αγιογράφηση. Όποιος θα έμπαινε στον κόπο, θα είχε στα χέρια του υλικό για να γράψει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα. Το οποίο θα μπορούσε να διαβαστεί και ως οδικός χάρτης από κάθε φιλόδοξο νέο, κάθε εποχής.

* Ο κ. Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας 
http://www.capital.gr/

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κυκλοφορεί ο ΚΑΤΟΙΚΟΣ ο κουτσοφλέβαρος...

Κυκλοφορεί ο Χριστουγενιάτικος ΚΑΤΟΙΚΟΣ!

Κυκλοφορεί ηλεκτρονικά ο ΚΑΤΟΙΚΟΣ Νοεμβρίου!