Ποιος είναι ο κυριούλης δίπλα στον Αλέξη;

του Νίκου Σραντάκου

Στις 11 ώρα Ελλάδος σήμερα το πρωί, δηλαδή ίσως και καθώς θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές, θα γίνει η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στο Βατικανό και η συνάντηση του ηγέτη της ριζοσπαστικής Αριστεράς με τον πάπα Φραγκίσκο. Η είδηση ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά μόλις χτες, αλλά φυσικά πρόλαβε να σχολιαστεί ποικιλότροπα από τη μπλογκόσφαιρα.

Η γελοιογραφία αριστερά, του θαυμάσιου Γιάννη Ιωάννου, εικονογραφεί το ανέκδοτο που σκέφτηκαν πολλοί ακούγοντας την αναγγελία της επίσκεψης -στη βερσιόν που το ξέρω εγώ, είναι ένας τύπος με πολλές γνωριμίες που λέγεται Μπιτζίδης και που καταφέρνει να συναντάει διαδοχικά ολοένα και σημαντικότερα πρόσωπα, προκαλώντας κατάπληξη στους φίλους του, μέχρι που βγαίνει στο μπαλκόνι πλάι στον ποντίφικα -και κάποιος από τους πιστούς ρωτάει τον άσπονδο φίλο “Ποιος είναι αυτός ο γεράκος δίπλα στον Μπιτζίδη;” (Το ανέκδοτο το είδα να επαναλαμβάνεται και με Πιτσίλη αντί για Μπιτζίδη, αλλά θα συμφωνήσετε πιστεύω ότι η δική μου εκδοχή είναι πολύ ανώτερη, εκτός αν κανείς διακατέχεται από στείρο αντιμπιτζιδισμό).

Στα σοβαρά τώρα, κατά τη γνώμη μου πρόκειται για μια μεγαλοφυή πολιτική κίνηση,  που δείχνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο ηγέτης του έχουν αναδειχθεί σε σημείο αναφοράς σε ολόκληρη την Ευρώπη (θυμηθείτε πόσο δύσκολες ήταν οι θύρες της Ευρώπης μέχρι πρόσφατα). Εντύπωση προκαλεί επίσης ότι ο Πάπας, που έχει και την ιδιότητα του αρχηγού κράτους,  συνήθως δεν δέχεται επικεφαλής κομμάτων της αντιπολίτευσης αλλά αρχηγούς κρατών. Βέβαια, ο Αλέξης Τσίπρας έχει και την ιδιότητα του υποψηφίου του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Κομισιόν, και έτσι είναι ο ντε φάκτο εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής Αριστεράς, οπότε είναι πολύ ταιριαστό να συζητήσει με τον Πάπα Φραγκίσκο για “ανεργία, ειρήνη και μετανάστευση“.

Στο δεκαοχτάμηνο που βρίσκεται στον θρόνο του Βατικανού, ο 78χρονος Χόρχε Μποργκόλιο έχει χαρακτηριστεί Πάπας των φτωχών, και αυτό όχι μόνο επειδή εσκεμμένα διάλεξε το όνομα Φραγκίσκος ως υπαινιγμό στον Φραγκίσκο της Ασίζης. Σε εγκυκλίους του έχει χαρακτηρίσει “νέα τυραννία” τον ανεξέλεγκτο καπιταλισμό και έχει επιτεθεί στην ειδωλολατρία του χρήματος, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί μαρξιστής από ακροδεξιούς σχολιαστές.  Αλλά και σε θέματα τρέχουσας πολιτικής ο Πάπας έχει προβάλει την ατζέντα της ιταλικής αριστεράς, όπως για παράδειγμα πρόσφατα όταν επέκρινε τις περικοπές θέσεων εργασίας σε ιταλικά εργοστάσια. Μαρξιστής βέβαια δεν είναι: έχει αποκαλέσει λαθεμένη τη μαρξιστική ιδεολογία (αν και έχει γνωρίσει καλούς μαρξιστές) και έχει υποστηρίξει ότι οι κομμουνιστές “σφετερίστηκαν τη σημαία του χριστιανισμού” που είναι το ενδιαφέρον για τους φτωχούς. Ωστόσο, η διαφορά του Φραγκίσκου από τους άμεσους προκατόχους του είναι εντυπωσιακή και γι’ αυτό άλλωστε ο νέος ποντίφικας έχει απήχηση παγκοσμίως και όχι μόνο στους ρωμαιοκαθολικούς.

Όσο για εκείνους που αναρωτιούνται κατά πόσο είναι ταιριαστό ένας αριστερός ηγέτης να συναντιέται με τον προκαθήμενο μιας εκκλησίας που έχει διαδραματίσει, στο παρελθόν, τον γνωστό αντιδραστικό και σκοταδιστικό ρόλο, αν είναι καλοπροαίρετοι ας σκεφτούν ότι με τον Πάπα έχει συναντηθεί σύσσωμη η ηγεσία της λατινοαμερικανικής κυβερνώσας αριστεράς, από τον Φιντέλ Κάστρο και τον Νικολάς Μαδούρο έως τη συμπατριώτισσά του την Κριστίνα Κίρτσνερ, την πρόεδρο της Αργεντινής.

Κατά σύμπτωση,  λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της επικείμενης συνάντησης του Τσίπρα με τον Πάπα Φραγκίσκο, ανακοινώθηκε επίσης ότι ο πρωθυπουργός πρόκειται να συναντηθεί με την Αγγέλα Μέρκελ την ερχόμενη Τρίτη. Αυτό θεωρήθηκε σαν απάντηση ή και σαν “ρελάνς” Σαμαρά στην κίνηση Τσίπρα. Να εννοούν δηλαδή ότι ο ένας επισκέπτεται τον Πάπα των φτωχών και ο άλλος την αρχιέρεια της λιτότητας;

Επειδή όμως εδώ λεξιλογούμε κιόλας, καλό είναι να αναφερθούμε στα λεξιλογικά της επίσκεψης. Δεν θα πούμε πολλά, επειδή έχω γράψει σχετικό άρθρο με την ευκαιρία της παραίτησης του προκατόχου τού Φραγκίσκου, του Πάπα Βενέδικτου. Εκεί θα βρείτε και την ιστορία του τραγουδιού “Θέλω να δω τον Πάπα”, που αρκετά συζητήθηκε κι αυτό χτες όταν ανακοινώθηκε ότι και ο Τσίπρας θέλει να δει τον Πάπα. Ίσως δεν ξέρετε ότι κάποτε χύθηκε αίμα με αφορμή αυτό το πειραχτικό τραγούδι.

Μπορούμε πάντως να πούμε δυο λόγια για το Βατικανό, που ως λέξη το έχουμε πάρει από το ιταλικό Vaticano, που με τη σειρά του προέρχεται από το λατινικό Vaticanus (collis), που ήταν όνομα λόφου της Ρώμης. Στα ιταλικά τονίζεται στην παραλήγουσα (Βατικάνο), εμείς για κάποιο λόγο το τονίζουμε στη λήγουσα. Και βέβαια πρόκειται για λέξη ενσωματωμένη εδώ και πολλά χρόνια στη γλώσσα μας, οπότε κλίνεται κανονικά, του Βατικανού, και όχι βεβαίως “του Βατικανό” όπως είδα σε σουπεράκια καναλιών αλλά και, δυστυχώς, στην ανακοίνωση του γρ. τύπου του ΣΥΡΙΖΑ η οποία αναφέρει ότι η συνάντηση γίνεται “στο Παπικό Παλάτι του Βατικανό“. Λίγο περισσότερη προσοχή, σύντροφοι.

Το Βατικανό όπως είπαμε είναι ανεξάρτητο κράτος, το μικρότερο του κόσμου, με έκταση 44 εκτάρια, δηλαδή 440 στρέμματα, δηλαδή λιγότερο από μισό τετρ. χιλιόμετρο (0,44 τ.χ. – για σύγκριση, το Μονακό έχει έκταση 2 τ.χ.). Tο επίσημο όνομά του είναι Κράτος της Πόλης του Βατικανού, Stato della Cittá del Vaticano, στα ιταλικά, που είναι και η επίσημη γλώσσα του κράτους. Πολλές φορές το Βατικανό αναφέρεται και ως Αγία Έδρα, αλλά αυτά τα δύο δεν ταυτίζονται. Η Αγία Έδρα είναι η επισκοπική δικαιοδοσία της Καθολικής Εκκλησίας στη Ρώμη, δηλαδή το διοικητικό κέντρο της Καθολικής Εκκλησίας, και υπήρχε από τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού, ενώ το κράτος του Βατικανού ιδρύθηκε το 1929 με τη συνθήκη του Λατερανού. Στα αγγλικά η Αγία Έδρα λέγεται Holy See, όπου βέβαια το See είναι η Έδρα, από το λατινικό sedere, και δεν έχει σχέση με το ρήμα “βλέπω” (αν και κάποιος είχε αναρωτηθεί τι θα πει “οι άγιοι βλέπουν”!)

Σ’ αυτό το μικροσκοπικό κράτος βρίσκεται από σήμερα το πρωί ο Αλέξης Τσίπρας. Μπορεί η επίσκεψή του να μην οδηγήσει στην “κατάργηση του φιλιόκβε με ένα άρθρο”, όπως έγραψε κάποιος χαριτολογώντας στο Φέισμπουκ, θα έχει όμως ένα μάλλον βέβαιο και πολύ διασκεδαστικό αποτέλεσμα: θα κάνει έξω φρενών τους δικούς μας φανατικούς ορθόδοξους, που θεωρούν αιρετικό τον Πάπα!

http://sarantakos.wordpress.com/