Αναπνέουμε δηλητήριο...

Αποπνικτική ατμόσφαιρα επικρατεί για περισσότερες από έξι στις δέκα μέρες το χρόνο (63%) στη Θεσσαλονίκη, που βρίσκεται μέσα στις πλέον μολυσμένες πόλεις της ΕΕ σε ό,τι αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια. Τις μέρες αυτές η συγκέντρωση των αιωρούμενων σωματιδίων στον αέρα της πόλης ξεπερνά το όριο ασφαλείας των 50 μg ανά κυβικό μέτρο αέρα.

Αυτά παρατηρεί η ομάδα εργασίας που συγκρότησε το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ/ΤΚΜ) για να ερευνήσει το θέμα των αιωρούμενων σωματιδίων, που συντελούν στις υψηλές τιμές ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη.

Η ομάδα εργασίας συνεργάστηκε με δέκα δήμους (Θεσσαλονίκης, Ευκαρπίας, Σταυρούπολης, Ευόσμου, Ελευθερίου - Κορδελιού, Μενεμένης, Νεάπολης, Εχεδώρου, Θέρμης, Καλαμαριάς) και τοποθέτησαν είκοσι παθητικούς μετρητές αιωρούμενων σωματιδίων σε κεντρικές θέσεις στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, ώστε να πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά ταυτόχρονη αποτύπωση των επιπέδων συγκέντρωσης.

Τα στοιχεία που θα συλλέξουν οι επιστήμονες αφορούν τις ημερήσιες μετρήσεις ενός έτους, που θα παρουσιαστούν σε ημερίδα. Πλην όμως ήδη έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο αέρας που αναπνέουν οι Θεσσαλονικείς είναι επιβαρυμένος με επικίνδυνα για την υγεία τους αιωρούμενα σωματίδια, πάνω από τα όρια που έχει θεσπίσει η ΕΕ (50 μg/κ.μ.). Ευτυχώς, δεν είναι πάνω από το όριο επιφυλακής των 90 μg/κ.μ. Αυτό σημαίνει πως δε χρειάζεται να ληφθούν (με βάση την ισχύουσα νομοθεσία) μέτρα, αλλά δε σημαίνει πως η ατμόσφαιρα δεν είναι μολυσμένη...

Τα αιωρούμενα σωματίδια, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, «ευθύνονται για ένα πλήθος αναπνευστικών και καρδιακών ασθενειών, όπως επιδείνωση του άσθματος, αύξηση των αναπνευστικών συμπτωμάτων (π.χ. βήχας και πόνοι στην αναπνοή), επιδείνωση καρδιολογικών προβλημάτων, βρογχίτιδα, καθώς και προβλήματα στην όραση. Επιπλέον, βλάπτουν λόγω της ίδιας της σύστασής τους, γιατί μπορούν να περιέχουν βαριά μέταλλα και άλλες τοξικές οργανικές ενώσεις».

Και θάνατοι...

Σύμφωνα με τα μέλη της ομάδας εργασίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ, «επιδημιολογικές μελέτες έχουν συνδέσει την έκθεση του ανθρώπινου οργανισμού σε ατμόσφαιρες επιβαρυμένες με αιωρούμενα σωματίδια με την εμφάνιση μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων ασθενειών. Μελέτες σε πόλεις των ΗΠΑ κατέληξαν ότι η αύξηση μόλις κατά 10 μg/κ.μ. της συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση κατά 6% - 7% της θνησιμότητας. Αντίστοιχες μελέτες στον ελλαδικό χώρο συσχετίζουν την εμφάνιση αναπνευστικών ασθενειών, όπως η παθολογική φλεγμονώδης αντίδραση του πνεύμονα (COPD) και η ρινίτιδα, με τις υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων. Ο ακριβής μηχανισμός των συσχετίσεων αυτών δεν είναι ξεκάθαρος λόγω των ελλιπών δεδομένων έκθεσης των ανθρώπων στους ατμοσφαιρικούς ρύπους, όπως τα αιωρούμενα σωματίδια».

Η Θεσσαλονίκη επηρεάζεται τόσο από ανθρωπογενείς παράγοντες όσο και από φυσικές πηγές αιωρούμενων σωματιδίων. Η σημαντική αύξηση στην κυκλοφορία των οχημάτων τα τελευταία χρόνια και των γενικότερων δραστηριοτήτων στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα έχουν καταστήσει την πόλη της Θεσσαλονίκης μία από τις περισσότερο ρυπασμένες στην ΕΕ όσον αφορά τα αιωρούμενα σωματίδια (PΜ10).

«Εχει παρατηρηθεί υπέρβαση του ημερήσιου ορίου των 50 μg/κ.μ. 63% των ημερών του έτους, ενώ και η μέση ετήσια τιμή της συγκέντρωσης των ΡΜ10 ξεπερνά σημαντικά την οριακή τιμή των 40 μg/m3», σημειώνουν οι επιστήμονες.

Ελλιπείς καταγραφές

Παράλληλα, τονίζουν ότι το μετρητικό δίκτυο των ατμοσφαιρικών ρύπων δεν είναι επαρκές για να καταγράψει ουσιαστικά την κατάσταση και να δώσει ασφαλή συμπεράσματα για την ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης. Εκτός από τις ελλιπείς και όχι συστηματικές μετρήσεις, υπάρχει ανεπάρκεια και στο ποιοτικό επίπεδό τους. Μάλιστα, σε πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτεται πως στο κέντρο της πόλης σε σύγκριση με περιφερειακές περιοχές καταγράφεται υψηλή συγκέντρωση επικίνδυνων νανοσωματιδίων, μεγάλης τοξικότητας. Τα νανοσωματίδια θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα, σε διεθνές επίπεδο, καθώς λόγω του πολύ μικρού μεγέθους είναι εισπνεύσιμα από τον άνθρωπο, καταλήγοντας στις πνευμονικές κυψέλες.

ΠΗΓΗ: εφημερίδα ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ