Δεύτερης διαλογής" ανακύκλωση στη δυτική Θεσσαλονίκη.

Οι καταγγελίες πλήθυναν. "Έχετε δει ότι τα υλικά της ανακύκλωσης τα μαζεύουν συμβατικά απορριμματοφόρα; Αισθάνομαι ανόητη, που περπατάω φορτωμένη τόσες εκατοντάδες μέτρα, μέχρι να φτάσω στον κατάλληλο κάδο, για να ανακυκλώσω, όταν βλέπω την προσπάθεια, και όχι μόνο τη δική μου, να πηγαίνει χαμένη", έλεγε μία κυρία στη Νεάπολη, επισημαίνοντας ουσιαστικά κάτι που είχαμε ξανακούσει από πολλούς Νεαπολίτες. Φτάνοντας στις Συκιές, κοίταξα καχύποπτα έναν άδειο μπλε κάδο, που την προηγούμενη ημέρα ξεχείλιζε...

"Είναι κατάσταση υπαρκτή σε όλους τους δήμους της δυτικής Θεσσαλονίκης. Δεν πάει άλλο. Η κατάσταση στην ανακύκλωση με τον τρόπο με τον οποίο γίνεται είναι ντροπιαστική, ανεπαρκής, δεν καλύπτει ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες που έχουν οι πόλεις μας". Ο δήμαρχος Νεάπολης Ναθαναήλ Λαδόπουλος δεν αρνείται πως όντως συχνά το περιεχόμενο των μπλε κάδων συλλέγουν συμβατικά απορριμματοφόρα, σημειώνοντας πως τα ειδικά περνάνε μόλις δύο φορές την εβδομάδα. "Τα οχήματα αποκομιδής", προσθέτει, "τα διαχειρίζεται ο Σύνδεσμος ΟΤΑ Μείζονος Θεσσαλονίκης, ο οποίος παραχώρησε τα περισσότερα στο δήμο Θεσσαλονίκης. Τα πεζοδρόμια στη Νεάπολη είναι μόνιμα γεμάτα. Βιώνουμε συνθήκες τριτοκοσμικής χώρας. Τα δικά μας απορριμματοφόρα μπαίνουν στα στενά. Του Συνδέσμου όχι. Για να λειτουργήσει το σύστημα, αναγκαζόμαστε να αδειάσουμε τους κάδους ανακύκλωσης με συμβατικά απορριμματοφόρα. Απαιτείται διαφορετική λογική και λειτουργία. Πρέπει να σταματήσει αυτή η εξευτελιστική κατάσταση".
ΠΕΝΙΧΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ
"Δαπανώνται τεράστια ποσά για την ανακύκλωση, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα να είμαστε αποτελεσματικοί απέναντι στον πολίτη, ειδικότερα στον ευαισθητοποιημένο για την ανακύκλωση. Έχω καταγγείλει κατ’ επανάληψη τη διοίκηση του Συνδέσμου ΟΤΑ για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται το θέμα. Οι κάδοι ανακύκλωσης που έχει ο δήμος μας είναι συνολικά 40, ενώ οι ανάγκες απαιτούν 200-250. Κάθε δήμος δίνει αυτομάτως το 3% από τα τακτικά έσοδά του στο Σύνδεσμο. Στη Νεάπολη το ποσό ανέρχεται σε 250.000 ευρώ ετησίως για χωματερή και ανακύκλωση. Η εκτίμησή μου είναι ότι το 30% αυτών των χρημάτων ξοδεύεται στην ανακύκλωση. Πρόκειται για τρομακτικό κόστος για τα νοικοκυριά που έχουν προβλήματα, χωρίς να υπάρχει ανταπόδοση. Ο κάτοικος της Νεάπολης λέει βεβαίως τα παράπονά του στο δήμαρχο".
ΖΗΤΟΥΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
Το ερώτημα γιατί δεν προμηθεύονται περισσότερους κάδους και ειδικά απορριμματοφόρα αποκαλύπτει έως και... αποσχιστικές τάσεις από το Σύνδεσμο. "Ζητήσαμε να μας παραχωρηθούν κάδοι και απορριμματοφόρα, να συνεργαστούμε ανά δύο ή τρεις δήμοι, ώστε να κάνουμε μόνοι μας την ανακύκλωση στη δυτική Θεσσαλονίκη. Να κάνουμε την αποκομιδή των ανακυκλώσιμων υλικών μόνοι μας, να μπούμε στη διαδικασία τοποθέτησης κάδων. Έχουν γίνει επανειλημμένες εκκλήσεις ότι θέλουμε να αποχωρήσουμε από το Σύνδεσμο. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου, ο κ. Ζουρνάς, μας απάντησε πως αναμένει απάντηση από την Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης Α.Ε., στην οποία συμμετέχουν η ΚΕΔΚΕ και όλες οι εταιρείες που κάνουν ανακύκλωση».
ΕΝΑ ΠΡΟΣ ΕΞΙ
Σύμφωνα με τον κ. Λαδόπουλο, ο νομός Θεσσαλονίκης έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά πανελλαδικά σε κιλά υλικών ανακύκλωσης ανά κάτοικο. "Στη σύγκριση των ανακυκλούμενων υλικών του νομού Θεσσαλονίκης με αυτά της ανατολικής Θεσσαλονίκης η αναλογία είναι ένα προς έξι. Είναι τεράστιο το κονδύλιο που δίνουν όλοι οι δήμοι για ανακύκλωση. Και το τι γίνεται με την ανακύκλωση καλύπτεται από πέπλο μυστηρίου. Δεν έχουμε στη διάθεσή μας στοιχεία για το τι μαζεύεται».
Εκτός του ζητήματος της αποκομιδής, αναφέρει ο δήμαρχος, εκκρεμούν και η χωροθέτηση και η κατασκευή ΚΔΑΥ. "Συνολικά για όλα τα απορρίμματα εκκρεμούν ο σταθμός μεταφόρτωσης δυτικής Θεσσαλονίκης, που χωροθετήθηκε στην Ευκαρπία, και ο σταθμός διαλογής, που λογικά πρέπει να είναι δίπλα στον αντίστοιχο της μεταφόρτωσης. Όσο για την ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων, δεν υπάρχει απόφαση. Ανατολικά υπάρχει το πρόβλημα ότι με βάση την υπάρχουσα σύμβαση θα αξιοποιούσε το 60% των υλικών και το υπόλοιπο ο ΧΥΤΥ Αγίου Αντωνίου. Αλλά αυτό το έργο στη Μαυροράχη δεν έχει ακόμη αρχίσει".
"Γενικά υπάρχει μεγάλο θέμα με την ανακύκλωση, υπάρχει έλλειμμα. Και σε πολιτικό επίπεδο", αναφέρει ο Σωκράτης Φάμελλος, μέλος του δ.σ. του ΤΕΕ/ΤΚΜ. "Πολλοί δήμοι του δυτικού πολεοδομικού συγκροτήματος έχουν πρόβλημα. Πρέπει να λυθεί το θέμα των ενδιάμεσων. Λείπει και ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης (ΚΔΑΥ), που ήταν να γίνει δυτικά, αλλά καθυστερεί υπερβολικά. Και ενώ υπάρχουν δύο, τρία ιδιωτικά, δεν συνεργάζεται ο Σύνδεσμος με αυτά". Την ερχόμενη Πέμπτη έχει προγραμματιστεί μεγάλη σύσκεψη για το θέμα στη Θέρμη, στην οποία θα συμμετάσχουν και η Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης και ο Σύνδεσμος ΟΤΑ Μείζονος Θεσσαλονίκης.
ΟΙ ΔΥΣΧΕΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΟΥΝ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ
«Υπάρχει ένα πρόβλημα, ότι οι κάδοι γεμίζουν γρήγορα. Χρειαζόμαστε επιπλέον δεκαέξι απορριμματοφόρα. Τα δεκατρία από αυτά που έχουμε εξυπηρετούν την ανατολική Θεσσαλονίκη, δεκατρία τον υπόλοιπο νομό, δύο είναι στο δήμο Θεσσαλονίκης, ο οποίος διαθέτει και ένα δικό του. Πρέπει να μας δώσει η Ελληνική Εταιρεία, που εισπράττει το τέλος ανακύκλωσης, άλλους 4.600 κάδους και άλλα δεκαέξι απορριμματοφόρα. Έπρεπε να μας τα είχε δώσει ώς το τέλος του 2008", αναφέρει στη "Θ" ο πρόεδρος του Συνδέσμου ΟΤΑ Μείζονος Θεσσαλονίκης Γιάννης Ζουρνάς (φωτ.).
"Αν δεν αλλάξει το σύστημα, θα έχουμε συνεχώς προβλήματα. Διότι το σύστημα, για το οποίο είναι υπεύθυνο το υπουργείο Περιβάλλοντος, εισπράττει, αλλά δεν αποδίδει σε αυτόν που κάνει ανακύκλωση. Μεταφέρει τα 5/6 των δαπανών στους δήμους. Το βασικό ελάττωμά του είναι ότι δεν πληρώνει με το τονάζ. Έκανες εσύ 10 κι εγώ πέντε, θα πάρω τα μισά. Το σύστημα με τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά απόβλητα πέτυχε τους στόχους αμέσως. Γιατί πληρώνει τους ανακυκλωτές με το τονάζ. Το ίδιο έγινε με τα λιπαντικά και τα έλαια. Τώρα έγινε το άλλο σύστημα, το ανταποδοτικό. Βάσει αυτού ρίχνεις π.χ. ένα μπουκάλι στο αντίστοιχο κουτί και παίρνεις μπόνους. Δεν ασχολείται ο δήμος. Όμως δύσκολο να καλύψει όλη την Ελλάδα. Άλλο ένα μεγάλο μειονέκτημα είναι οι ανοιχτοί κάδοι με το καπάκι. Εκεί πέφτουν σκουπίδια μαζί με τα ανακυκλώσιμα. Οι κάδοι του Συνδέσμου είναι κλειδωμένοι. Αυτό έχει μεγαλύτερο κόστος, λειτουργικό".
Όταν του επισημαίνουμε τις ανησυχίες πολιτών, παραδέχεται πως υπάρχει κίνδυνος να ανακοπεί η διάθεση για συμμετοχή: "Κινητοποίησα μικρούς για την ανακύκλωση, που κινητοποίησαν γιαγιάδες και μαμάδες και μας πούλησε το σύστημα".

3.670 κάδοι για 350.000 κατοίκους στα ανατολικά
Το πρόγραμμα ανακύκλωσης της ανατολικής Θεσσαλονίκης εξυπηρετεί έντεκα δήμους (Θέρμη, Καλαμαριά, Πυλαία, Χορτιάτης, Πεύκα, Πανόραμα, Βασιλικά, Μίκρα, Επανομή, Θερμαϊκός, Μηχανιώνα) με πληθυσμό περίπου 350.000 κατοίκους.
Αποτελεί συνεργασία των δήμων με το αδειοδοτημένο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης-Ανακύκλωσης Α.Ε. (ΕΕΑΑ), η οποία άρχισε το Φεβρουάριο του 2002 και το εργοστάσιο λειτουργεί πλήρως από τον Ιούνιο του 2007.
Οι δήμοι ανέλαβαν την παραχώρηση χώρου για την κατασκευή ΚΔΑΥ και το κόστος συλλογής και μεταφοράς των ανακυκλώσιμων, όπως και του αντίστοιχου υπολείμματος που προκύπτει, ενώ η ΕΕΑΑ Α.Ε. ανέλαβε το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του ΚΔΑΥ, το κόστος προμήθειας εξοπλισμού ανακύκλωσης (απορριμματοφόρα, κάδοι) και της καμπάνιας πληροφόρησης και δημοσιοποίησης.
Τα ανακτώμενα υλικά περιλαμβάνουν: χαρτοκιβώτια, ανάμεικτο χαρτί, λευκό χαρτί, χάρτινη συσκευασία υγρών, PET φιάλες, PE φιάλες, PVC φιάλες, ανάμεικτα πλαστικά συσκευασίας (PP και PS), ΡΕ φιλμ, συσκευασίες αλουμινίου, σιδήρου, γυαλιού.
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Το σύνολο των έντεκα ΟΤΑ της ανατολικής Θεσσαλονίκης εξυπηρετείται από 3.670 κάδους των 1.100 lit και 370 κάδους των 660 lit.
Συνολικά έχουν παραχωρηθεί από την ΕΕΑΑ Α.Ε έντεκα απορριμματοφόρα 16m3 και τρία 8m3, τύπου πρέσας.
Καμπάνιες πληροφόρησης πολιτών διεξήχθησαν τις περιόδους 1.2.2007-10.6.2007 και το 2009.
Η ποσοστιαία σύνθεση των αξιοποιήσιμων υλικών του ΚΔΑΥ Θέρμης για το 2008 ανερχόταν σε 8.428 τόνους, η μέση απόδοση κάθε νοικοκυριού των έντεκα ΟΤΑ ανέρχεται το 2009 σε 11,5 κιλά το μήνα, ενώ σε κάποιους ΟΤΑ η απόδοση ξεπερνά τα 20 κιλά το μήνα.
Περιβαλλοντική αποτίμηση της ανακύκλωσης 24 μηνών μέχρι το Μάιο του 2009:
- Μείωση των απορριμμάτων που μεταφέρονται στο ΧΥΤΑ κατά 18.500 τόνους.
- Μείωση των δρομολογίων απορριμματοφόρων στο ΧΥΤΑ κατά 5.300 (εξοικονόμηση καυσίμων, μείωση εκπομπών CO2, βελτίωση κυκλοφοριακού στην περιφερειακή οδό κτλ.).
- Επιμήκυνση του χρόνου ζωής του ΧΥΤΑ (εξοικονομήθηκε χώρος για τα ετήσια απορρίμματα μιας πόλης 50.000 κατοίκων).
- Εξοικονόμηση των φυσικών πόρων και της ενέργειας που απαιτούνται για την παραγωγή των 18.500 τόνων υλικών που ανακυκλώθηκαν (π.χ. από την ανακύκλωση χαρτιού επιτεύχθηκε η αποφυγή υλοτόμησης 260.500 δέντρων).
- Αναβαθμισμένη υπηρεσία καθαριότητας και ουσιαστική ανάπτυξη της ανακύκλωσης.
- Ενημερωτική δράση και πληροφόρηση των κατοίκων και των μαθητών.
- Δημιουργία 80 νέων θέσεων εργασίας σε συλλογή και διαλογή.
- Εκπλήρωση της περιβαλλοντικής υποχρέωσης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.

ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑΤΑ Διαλογή και ανακύκλωση του χρήματος
Στην υπηρεσία Διαλογής και Καταμέτρησης της Τράπεζας της Ελλάδας καταλήγουν όλα τα χαρτονομίσματα και τα νομίσματα από τις καταθέσεις σε εμπορικές τράπεζες. Τα μεν εύχρηστα ανατροφοδοτούνται στην αγορά, ενώ για τα φθαρμένα ακολουθείται μία περίπλοκη και όχι τόσο οικολογική διαδικασία.
Τα κατεστραμμένα ή σκισμένα χαρτονομίσματα θεωρούνται φθαρμένα. Κατά το παρελθόν το φθαρμένο χρήμα τοποθετούταν σε σάκους και αποστελλόταν στην Αθήνα για καταστροφή όχι με ακριβή περιοδικότητα, αλλά κάθε φορά που υπήρχε χρηματαποστολή. Περίπου κάθε μήνα 20 με 30 σάκοι με περιεχόμενο 40 πακέτα χαρτονομισμάτων, το καθένα από τα οποία περιείχε 1.000 χαρτονομίσματα, οδηγούνταν προς καταστροφή. Δηλαδή κατά μέσο όρο κάθε μήνα περίπου 1 εκατομμύριο χαρτονομίσματα αποσυρόταν από την αγορά της Θεσσαλονίκης.
Η αντικατάσταση των φθαρμένων χαρτονομισμάτων είναι λογιστικό ζήτημα, γι’ αυτό και απασχολεί το Ίδρυμα Εκτύπωσης Τραπεζογραμματίων και Αξιών, που έχει έδρα στην Αθήνα και είναι υπεύθυνο για την εκτύπωση και την ανατροφοδότηση «καινούργιου» χρήματος στην αγορά. Αξίζει να επισημανθεί πως στη Θεσσαλονίκη δεν «παράγεται» ούτε «καίγεται» το χρήμα.
ΤΑ "ΚΟΜΦΕΤΙ"
Την τελευταία τριετία υπενοικιάστηκαν καινούργιες μηχανές διαλογής και καταμέτρησης, οι οποίες εντελώς αυτόματα εισήγαγαν το «τούβλο», το πακέτο δηλαδή των 1.000 χαρτονομισμάτων. Αφού γινόταν η διαλογή, τα φθαρμένα οδηγούνταν προς τεμαχισμό, σχεδόν σε μέγεθος κομφετί. Ακολούθως το «κομφετί» αυτό τοποθετούταν σε μεγάλα τσουβάλια, τα οποία παραλαμβάνονταν από τα απορριμματοφόρα του δήμου Θεσσαλονίκης και κατέληγαν σε χωματερές. Το εν λόγω «κομφετί» είναι πιθανό να είναι επιβλαβές όχι μόνο για τους εργαζόμενους αλλά και τη δημόσια υγεία, αφού ακόμη και με μία μικρή τρύπα σε έναν σάκο μπορεί να διασπαρθούν στον αέρα δεκάδες αιωρούμενα σωματίδια αγνώστου ταυτότητος.
Αυτόν τον καιρό η υπηρεσία μετακομίζει στη Θέρμη, σε ένα ολοκαίνουριο κτίριο, που στοίχισε 22 εκατ. ευρώ και χτίστηκε σε οικόπεδο ιδιοκτησίας της Τράπεζας της Ελλάδας. Στη νέα έδρα της η υπηρεσία θα συνεχίσει την αυτόματη διαλογή των χρημάτων, με τη διαφορά όμως ότι πλέον οι φθαρμένες ποσότητες θα μετατρέπονται σε πεπιεσμένη μορφή, με άγνωστη όμως κατεύθυνση, αφού δεν έχει αποφασιστεί ακόμη ο τρόπος της διαχείρισης όλων αυτών των φθαρμένων χαρτονομισμάτων.
ΠΗΓΗ: εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ