Θεσσαλονίκη:«Πνιγόμαστε» από τους ατμοσφαιρικούς ρύπους...

Αιωρούμενα μικροσωματίδια, όζον και οξείδια του αζώτου «πνίγουν» τη Θεσσαλονίκη, που έχει ανακηρυχθεί πρωτεύουσα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ευρώπη. Η πόλη, όσον αφορά τα περιβαλλοντικά ζητήματα, φαίνεται ότι είναι αφημένη στη... μοίρα της από την Πολιτεία. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ακόμη και ο Βαρδάρης την έχει εγκαταλείψει.

Τι φταίει, όμως, και στη Θεσσαλονίκη οι ρύποι ξεπερνούν κατά πολύ τα ανώτατα επιτρεπτά όρια; Σύμφωνα με τον καθηγητή Χημείας Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Κώστα Φυτιάνο, «για την κατάσταση συνηγορούν μια σειρά από παράγοντες. Παρά τη λανθασμένη αντίληψη που επικρατεί, στη Θεσσαλονίκη καταγράφεται μεγάλο ποσοστό άπνοιας. Λίγες είναι και οι βροχοπτώσεις. Το πράσινο, αναλογικά, είναι ελάχιστο. Ο στόλος των αυτοκινήτων είναι παλαιός. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ποσοστό μεγαλύτερο του 80% των βαρέων οχημάτων είναι ηλικίας άνω των 20 ετών. Η νοθεία των καυσίμων και κυρίως του πετρελαίου κίνησης με το πετρέλαιο θέρμανσης είναι εκτεταμένη. Τα αυτοκίνητα δεν ελέγχονται αποτελεσματικά από τα δημόσια ΚΤΕΟ. Στους δρόμους δε γίνονται έλεγχοι μέτρησης των καυσαερίων που εκπέμπουν τα αυτοκίνητα. Σήμερα κυκλοφορούν δεκάδες χιλιάδες αυτοκίνητα χωρίς κάρτα καυσαερίων, με κατεστραμμένους καταλύτες, συμβάλλοντας σημαντικά στη ρύπανση της ατμόσφαιρας. Αλλά και στις εκπομπές των βιομηχανιών παρατηρείται ελλιπής έλεγχος από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Πολιτείας».

Οι λύσεις
Σύμφωνα με τον καθηγητή Κώστα Φυτιάνο, στο πολυσύνθετο αυτό πρόβλημα υπάρχουν λύσεις. Ετσι:

1) Πρέπει άμεσα τα δημόσια ΚΤΕΟ να ιδιωτικοποιηθούν. Εξάλλου, η εξέταση φορτηγών και λεωφορείων μόνον από τα κρατικά ΚΤΕΟ είναι παράνομη και για το θέμα έχει κατατεθεί προσφυγή στην ΕΕ. Είναι επίσης γνωστό ότι όλα τα οχήματα του ευρύτερου δημόσιου τομέα και του Στρατού δεν είναι υποχρεωμένα να περνούν από ΚΤΕΟ, συμβάλλοντας από μόνα τους σημαντικά στη ρύπανση του περιβάλλοντος.

2) Πρέπει να γίνουν άμεσα ενέργειες καταπολέμησης της νοθείας των καυσίμων. Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, η νοθεία του πετρελαίου κίνησης ξεπερνά το 30%. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ένα στα τρία ταξί χρησιμοποιούν νοθευμένο ντίζελ. Η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα όπου η Πολιτεία όχι δεν μπορεί, αλλά δε θέλει να καταπολεμήσει τη νοθεία των καυσίμων. Τα οικονομικά συμφέροντα είναι τεράστια. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι ο τζίρος από τη λαθρεμπορία και τη νοθεία των καυσίμων ανέρχεται σε περίπου 3 δισ. ευρώ το χρόνο.

3) Πρέπει η Τροχαία με κινητές μονάδες να διενεργεί ελέγχους εκπομπής καυσαερίων και να εντοπίζει τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν με κατεστραμμένους καταλύτες, ασχέτως αν έχουν κάρτα καυσαερίων ή όχι. Πρόκειται για απλά μαθηματικά: Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ του αριθμού των αυτοκινήτων νέας τεχνολογίας που πουλήθηκαν και του αριθμού των αυτοκινήτων που έχουν αλλάξει τον καταλύτη τους.

4) Οι διαδικασίες εγκατάστασης και χρήσης φυσικού αερίου από οικίες και βιομηχανίες πρέπει να επιταχυνθούν.

5) Απαιτείται επαναφορά της χρήσης των λεωφορειολωρίδων αποκλειστικά από λεωφορεία.

Τα αιωρούμενα 
Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι, σύμφωνα με τον κ. Φυτιάνο, προέρχονται κατά περίπου 70% από την κυκλοφορία και κατά περίπου 30% από τη βιομηχανία.

Ειδική αναφορά κάνει στα αιωρούμενα μικροσωματίδια και κυρίως σε αυτά που έχουν πολύ μικρή διάμετρο, τα οποία αποτελούν έναν από τους πιο επικίνδυνους ρύπους. «Προέρχονται, κυρίως, από τις εκπομπές των πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων. Τα μικροσωματίδια επικάθονται στους βρόγχους των πνευμόνων, προκαλούν σοβαρότατες πνευμονολογικές ασθένειες και καρδιαγγειακά νοσήματα, οδηγούν σε αύξηση της θνησιμότητας και ελάττωση του προσδόκιμου ζωής. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν επιτρέπει την πετρελαιοκίνηση ΙΧ στο κέντρο των μεγαλουπόλεων, καθώς δεν μπορεί να ελέγξει τη νοθεία των καυσίμων», υπογραμμίζει.

Καταλήγοντας, ο κ. Φυτιάνος, τονίζει ότι η Πολιτεία όχι μόνο δεν κάνει σχεδόν τίποτα για τη βελτίωση του περιβάλλοντος, αλλά απεναντίας προσπαθεί να παραπλανήσει την κοινή γνώμη. «Το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ παρουσίασε ένα μοντέλο σύμφωνα με το οποίο τα αιωρούμενα σωματίδια έρχονται από την έρημο της Σαχάρας. Υπόθεση τουλάχιστον αστεία και αναληθής, διότι από αναλύσεις που διενεργεί εδώ και πολλά χρόνια το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ σχετικά με τη σύσταση των μικροσωματιδίων διαπιστώνεται ότι περιέχουν τοξικά μέταλλα και επικίνδυνες καρκινογόνες οργανικές ενώσεις, γεγονός που αποδεικνύει ότι προέρχονται από την καύση πετρελαίου και όχι από την έρημο της Σαχάρας. Με το μοντέλο της Σαχάρας, η Πολιτεία πιθανώς επιδιώκει να αποφύγει πρόστιμο και καταδίκη από την ΕΕ για την υπέρβαση των ορίων που έχει θεσπίσει. Δεν αρκούν ευχολόγια και καλές προθέσεις, αλλά πολιτική βούληση και σημαντικοί οικονομικοί πόροι για την επίλυση των σοβαρών περιβαλλοντικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Θεσσαλονίκη και η Ελλάδα».

ΠΗΓΗ: εφημερίδα ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ