Jornal de Negocios: H κρίση που συγκλονίζει την Πορτογαλία

Λόγω της πολιτικής κρίσης που συγκλονίζει αυτή τη στιγμή τη χώρα, συνεχίζει να επιδεινώνεται και η οικονομική κατάσταση. Επιπλέον, τα μεγάλα κόμματα έχουν απλώς αποκλείσει τους πολίτες από τη συζήτηση για το μέλλον τους.

Αν πιστέψουμε αυτά που ακούμε και διαβάζουμε, τότε και πάλι καλά είμαστε. Στην πραγματικότητα, πάμε από το κακό στο χειρότερο. Ο Ιταλός σκιτσογράφος μάλλον έκανε την τέλεια σύνθεση όταν παρουσίασε δύο γουρούνια να φοράνε γραβάτα, με το ένα λέει: «Αυτή η κρίση θα διαρκέσει χρόνια» και το άλλο να απαντάει, «Επιτέλους, λίγη σταθερότητα».

Σε μας η κατηφόρα κρατάει χρόνια τώρα, οπότε πιστεύω ότι δύσκολα θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια κρίση, αλλά μόνο για κατάσταση πραγμάτων. Τώρα τα πάντα είναι ακόμα χειρότερα, γιατί η πολιτική κρίση επιδείνωσε τα ζόρια μας. Επιπλέον, η εσωτερική και η εξωτερική ανάλυση των κομμάτων έχει εστιαστεί τις τελευταίες εβδομάδες σε μόνο ένα θέμα, ποιος κερδίζει και ποιος χάνει, λες και παίζει τίποτε άλλο εκτός από ένα απειλητικό δεύτερο πακέτο διάσωσης.

Οι κωμωδίες είναι πιο δημοφιλείς από τις τραγωδίες. Μ' αυτή τη διαπίστωση δεν θέλω να σας κάνω κήρυγμα, εκφράζω απλώς την έκπληξή μου. Δεν είναι τυχαίο, προφανώς, ότι ο κόσμος ενδιαφέρεται περισσότερο για το όνομα ενός βασιλικού μωρού, παρά για την πτώχευση μιας πόλης, στην οποία το ήμισυ του δημόσιου φωτισμού δεν λειτουργεί, τα δύο τρίτα των ασθενοφόρων δεν κυκλοφορούν, 80.000 κτήρια είναι εγκαταλελειμμένα και 40.000 ερειπωμένα και ίσως οι συνταξιούχοι χάνουν το εισόδημά τους. Αυτή η πόλη δεν είναι στην άκρη του κόσμου, είναι το Ντιτρόιτ. Κάποτε ήταν φημισμένη σε όλο τον κόσμο και βρίσκεται στις ΗΠΑ, σε μια χώρα που τουλάχιστον μέχρι τώρα είχε ομοσπονδιακό προϋπολογισμό και ομοσπονδιακή πολιτική.

Η άρνηση και η ανικανότητα

Η «δέσμευση για τη σωτηρία του έθνους» ήταν καταδικασμένη να αποτύχει, κυρίως λόγω της αδράνειας των κομμάτων και όχι των αρχηγών τους. Αυτή η... μαχητική αδράνεια είναι εντυπωσιακή. Τα κόμματά μας πάσχουν από πνευματικό αναχρονισμό, όταν αναφέρονται σε μια χώρα που δεν ακούγεται σαν τη δική μας, όταν αναφέρονται στο χρέος σαν να μην υπάρχει κι όταν αναφέρονται στα χρήματα σαν να μη λείπουν. Η ανικανότητα των δεξιών ξεπερνά κάθε όριο. Και η άρνηση της Αριστεράς να δει την πραγματικότητα είναι αλαζονική, ιδίως σε σχέση με τους πιστωτές, με τους οποίους πρέπει να διαπραγματευτούμε αντί να τους προσβάλλουμε. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, οι Πορτογάλοι δεν θέλουν εκλογές, αλλά κυβέρνηση. Το χάσμα μεταξύ των κομμάτων και των πολιτών βαθαίνει. Αυτά είναι άσχημα νέα για τη δημοκρατία.

Τις τελευταίες ημέρες κυκλοφόρησαν διάφορα παραμύθια. Ας τους ρίξουμε μια κοντινή ματιά.

- «Η τρόικα θα μας δώσει περισσότερο χρόνο, όλα τα άλλα είναι μόνο λόγια». Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά δεν είναι αρκετό, όπως θα θέλαμε. Η αύξηση του ελλείμματος το 2014 στο 4,5% με 5% και θα μας αναγκάσει να σφίξουμε περισσότερο το ζωνάρι μας και επίσης αυξάνει το χρέος μας στο σκανδαλώδες 127%. Μπορεί μια κυβέρνηση συνασπισμού που διαλύθηκε εξαιτίας της πολιτικής λιτότητας να εγκρίνει νέες περικοπές;

- «Η πολιτική κατάσταση δεν έχει αλλάξει». Αυτό δεν είναι αλήθεια. Οι πολιτικές ηγεσίες έχουν κλονιστεί. Ο Χοσέ Σεγκούρο, ο γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS), είναι ο μεγαλύτερος χαμένος, έστω κι αν ο πρόεδρος Καβάκο Σίλβα έχει δίκιο όταν λέει ότι ο χρόνος θα τον δικαιώσει. Ο πρωθυπουργός Πάσους Κοέλιο φαίνεται να συμφωνεί. Και ο Πάουλο Πόρτας, ο μικρός κυβερνητικός εταίρος, έχασε την αξιοπρέπειά του, αλλά κέρδισε σε δύναμη.

- «Ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης είναι αναπόφευκτο, δεν έχει σημασία πώς θα το ονομάσουμε». Αυτό γράφτηκε σε αυτές τις σελίδες αμέτρητες φορές: Η Πορτογαλία θα χρειαστεί υποστήριξη και μετά το 2015, επειδή δύσκολα θα μας προσφέρουν προσιτά επιτόκια δανεισμού οι αγορές. Ένα χρέος 127%, σε μια οικονομία που δεν αναπτύσσεται, έχει υψηλό τίμημα. Αλλά ένα προληπτικό πρόγραμμα δεν είναι το ίδιο με μια νέα διάσωση, η οποία είναι ο χειρότερος κίνδυνος που μας απειλεί.

- «Οι αγορές έχουν ηρεμήσει». Αυτό μένει να επιβεβαιωθεί. Μόνο όταν η Πορτογαλία θα εκδώσει και πάλι ένα ομόλογο, θα μπορούμε να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις της πολιτικής κρίσης.

- «Η ανάπτυξη έρχεται». Ας το ελπίσουμε! Τουλάχιστον αυτό υπόσχεται η «νέα κυβέρνηση» με επικεφαλής το συντηρητικό CDS. Το νέο δίδυμο από τον αντιπρόεδρο Πάουλο Πόρτας και τον νέο υπουργό Οικονομικών Πίρες ντε Λίμα θα πρέπει να μάθει να ψαρεύει σε θολά νερά για να κρατήσει την υπόσχεση.

- «Δεν υπάρχει διέξοδος». Αυτό, επίσης, δεν είναι αλήθεια. Οι λύσεις είναι πάντα το αποτέλεσμα των διαφόρων μέτρων, στην Πορτογαλία και στην Ευρώπη. Αλλά η Ευρώπη δεν κάνει προόδους. Η λιτότητα και η ανάπτυξη διχάζουν τη χώρα και τους οικονομολόγους της. Η πολιτική της λιτότητας είναι δεδομένη, της ανάπτυξης όχι. Εν τω μεταξύ, θα δούμε νέες περικοπές στον προϋπολογισμό, εάν δεν αμφισβητηθεί η αξιολόγηση της τρόικας. Την ίδια ώρα, τα κόμματα αποσύρονται σε έναν φανταστικό κόσμο όπου δεν υπάρχουν άτομα, αλλά ζουν μόνο οι εικόνες.

Η λέξη Zugzwang στο σκάκι αναφέρεται σε μια κατάσταση κατά την οποία η υφιστάμενη ισορροπία μεταξύ των δύο σκακιστών θα καταστραφεί στην επόμενη κίνηση, εις βάρος του παίκτη που αναγκάζεται να κάνει την κίνηση. Αυτός ο παίκτης χάνει ή βρίσκεται σε πιο δύσκολη θέση από τον αντίπαλό του. Zugzwang είναι μια γερμανική λέξη. Τα κόμματά μας είναι πορτογαλικά και προτιμούν να παίξουν. Προτιμούν να χάσουν τα πάντα. Ακόμα κι αν το παιχνίδι τρέχει μόνο μεταξύ τους και εμείς δεν συμμετέχουμε. Για την ακρίβεια, από αυτό το παιχνίδι μάς έχουν αποκλείσει.

ΜΟΤΟ

Σε μας η κατηφόρα κρατάει χρόνια τώρα, οπότε πιστεύω ότι δύσκολα θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια κρίση, αλλά μόνο για κατάσταση πραγμάτων. Τώρα τα πάντα είναι ακόμα χειρότερα, γιατί η πολιτική κρίση επιδείνωσε τα ζόρια μας. 

ΠΗΓΗ: εφημερίδα Αυγή