Αοπλοι στη μάχη....

Του Τάσου Παππά

Η πολιτική, όσο κι αν δεν αρέσει στους φιλελεύθερους, είναι μια διαρκής σύγκρουση, ένας πόλεμος ανάμεσα σε αντιπάλους με ανταγωνιστικά συμφέροντα. Τα περί διαλόγου και συναίνεσης ακούγονται ευχάριστα και μπορούν να αποδώσουν όταν έχουμε να κάνουμε με ισοδύναμους ή σχεδόν ισοδύναμους παίκτες. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο συμβιβασμός μπορεί να αποδειχτεί αμοιβαία επωφελής. Διαφορετικά, ο νικητής τα παίρνει όλα.

Στις μέρες μας, το ένα από τα δύο μέρη της διελκυστίνδας, δηλαδή οι εργαζόμενοι, βρίσκεται σε μειονεκτική θέση και αδυνατεί να προβάλει αποτελεσματική αντίσταση. Οι νεοφιλελεύθερες ελίτ υποχρέωσαν τις κυβερνήσεις στη φάση της επέκτασης να δανείζονται και στη συνέχεια, όταν τα οικονομικά μεγέθη εκτροχιάστηκαν, τις πίεσαν να προωθήσουν πολιτικές λιτότητας.

Τη στιγμή που η διαπραγματευτική δύναμη των συνδικάτων εξασθενούσε, λόγω του κατακερματισμού των μισθωτών, της παγκοσμιοποίησης, της κυριαρχίας του χρηματοπιστωτικού τομέα και της οπορτουνιστικής λογικής της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, οι επιχειρήσεις απαιτούσαν μεγαλύτερη αποδιοργάνωση των εργασιακών σχέσεων και περισσότερες φοροαπαλλαγές. Και οι κυβερνήσεις, συντηρητικές και σοσιαλδημοκρατικές, ενέδωσαν. Δεν κράτησαν ούτε τα προσχήματα.

Εφιαλτική είναι η εικόνα της αγοράς εργασίας στην Ελλάδα. Η λέξη «ζούγκλα» μόνο εν μέρει αποτυπώνει την κατάσταση. Οταν η κυβέρνηση έφερνε προς ψήφιση τα μέτρα για τα εργασιακά, υποστήριζε ότι με τη «μεταρρύθμιση» θα μπει τάξη στους χώρους εργασίας, θα προστατευθούν τα δικαιώματα των πραγματικά εργαζομένων, θα μειωθεί η ανασφάλιστη εργασία και θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα. Τα αποτελέσματα αυτής της επιχείρησης τα βλέπουμε να απλώνονται μπροστά μας. Οι εργαζόμενοι με μισθό από 180 έως 210 ευρώ φτάνουν τις 213.000. Περίπου 800.000 είναι απλήρωτοι από 3 έως 12 μήνες. Από τους 1,8 εκατ. μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, στην ώρα τους εξακολουθούν να πληρώνονται μόλις οι 600.000 με 700.000. Πολλοί επιχειρηματίες υποχρεώνουν τους υπαλλήλους τους να υπογράψουν ότι έλαβαν το δώρο των Χριστουγέννων και αντί για χρήματα τους δίνουν δωροεπιταγές -στην καλύτερη περίπτωση, γιατί τις περισσότερες φορές όλα είναι εικονικά.

Οι επιτήδειοι που πλούτισαν την προηγούμενη περίοδο, ενθυλακώνοντας τα δάνεια που πήραν από τις τράπεζες για να εξυγιάνουν τις επιχειρήσεις τους, έβαλαν λουκέτο, αφήνοντας χωρίς αποζημιώσεις τους ανθρώπους που είχαν στη δούλεψή τους. Σήμερα κυκλοφορούν ελεύθεροι, αξιοποιώντας τις προσβάσεις τους στους μηχανισμούς εξουσίας, υποδύονται τους πένητες, ενώ οι πιο υποκριτές απ’ αυτούς διεκδικούν ρόλο στην αντιμνημονιακή σκηνή.

Οι εκβιασμοί είναι στην ημερήσια διάταξη. Εργοδότες απειλούν τους υπαλλήλους τους ότι, αν δεν δεχτούν μείωση των αποδοχών τους με όχημα τις κατάπτυστες ατομικές συμβάσεις που αλλάζουν από μήνα σε μήνα, τους περιμένει η απόλυση. Και οι εκβιασμοί σχεδόν πάντοτε πιάνουν. Η ανασφάλεια είναι μεγάλη και ο απελπισμένος προτιμά την κακοπληρωμένη ή ακόμη και την απλήρωτη εργασία από την ανεργία -πιθανότατα χωρίς το γλίσχρο επίδομα. Ξέρει, επίσης, ότι ο εργοδότης δεν θα δυσκολευτεί να βρει αντικαταστάτη με λιγότερες απολαβές και έτοιμο να υποκύψει σε όλες τις αξιώσεις του. Ο εφεδρικός βιομηχανικός στρατός, που έλεγε ο Μαρξ, χρησιμοποιείται από την εργοδοσία ως πολιορκητικός κριός για να πέσουν και τα τελευταία οχυρά της εργασίας. Δικαιώματα και κατακτήσεις δεκαετιών έχουν σαρωθεί.

Ετσι δημιουργείται μια σκληρή ταξική κοινωνία, στο εσωτερικό της οποίας συνυπάρχουν η ακραία φτώχεια και ο ακραίος πλούτος. Και ενώ η κορδωμένη ολιγαρχία (ούτε καν φιλελεύθερη στις μέρες μας) διαθέτει πολιτικά στηρίγματα, ισχυρά προπαγανδιστικά δίκτυα και διεθνείς διασυνδέσεις, είναι επιθετική και κυνική, με πλεόνασμα αυτοπεποίθησης από τις αλλεπάλληλες νίκες της, οι εργαζόμενοι από την άλλη πλευρά προσέρχονται στο πεδίο της μάχης χωρίς καμία συλλογική άμυνα, διασπασμένοι και φοβισμένοι. Οι ηρωικές πράξεις αντίστασης, ατομικές ή ομαδικές, συκοφαντούνται ως λαϊκιστικές και συντρίβονται για να μη μετεξελιχθούν σε μεταδοτικό «νόσημα». Οι συνδικαλιστικές γραφειοκρατίες είτε έχουν αποδεχτεί προκαταβολικά την ήττα τους και σπεύδουν να συνθηκολογήσουν αφού ρίξουν μερικές μπαταριές για την τιμή των όπλων, είτε εξαντλούν την αγωνιστικότητά τους σε τελετουργικού χαρακτήρα αντικαπιταλιστικές διαμαρτυρίες, παραπέμποντας τα πάντα στον σοσιαλισμό, όταν το προλεταριάτο με το κόμμα του θα οικοδομούν το «βασίλειο της ελευθερίας».

Στα έξι χρόνια που διαρκεί η ύφεση, το συνδικαλιστικό κίνημα, έχοντας στην κορυφή του ευνουχισμένες ηγεσίες, δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί ούτε τα αυτονόητα. Παραβίασε όλες τις κόκκινες γραμμές που το ίδιο είχε θέσει ως όριο, υπονομεύοντας έτσι τον χαρακτήρα του. Η δημοκρατική ανατροπή της υπάρχουσας κατάστασης δεν θα προκύψει μόνο από τις κάλπες. Χωρίς συνδικαλιστικό κίνημα έτοιμο να διεκδικήσει καλύτερες συνθήκες δουλειάς και αξιοπρεπείς αμοιβές, εφοδιασμένο με ένα σχέδιο για ριζικές τομές στην παραγωγική διαδικασία και κατάλληλα προετοιμασμένο για παρατεταμένη αναμέτρηση με τον ταξικό αντίπαλο, η υπόθεση της αλλαγής του κοινωνικού παραδείγματος θα βαλτώσει.

ΠΗΓΗ: www.efsyn.gr