Ετιέν Μπαλιμπάρ: Brexit και Grexit, δύο όψεις της ευρωπαϊκής αβελτηρίας

Απαισιόδοξος για την Ευρώπη δηλώνει ο Γάλλος στοχαστής Ετιέν Μπαλιμπάρ με αφορμή το Brexit, ενώ «επινοεί» μια ενδιαφέρουσα αναλογία με τον τρόπο που οι Ευρωπαίοι χειρίστηκαν το Ελληνικό θέμα και απομόνωσαν τη χώρα μας την ώρα που έπρεπε να την ακούσουν.

Τι αναφέρει ο Μπαλιμπάρ με άρθρο του στη Liberation:

Δεν προσπαθώ να ελαχιστοποιήσω τις δραματικές συνέπειες που θα έχει η ψήφος υπέρ του Brexit για τη Bρετανία και την Ευρώπη λέει και προσθέτει: Εντυπωσιάζομαι όμως από το παρουσιάζεται το γεγονός στον γαλλικό και τον ξένο Τύπο «Μετά το Brexit …» Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όλοι το παρουσιάζουν σαν να συνέβη ήδη το διαζύγιο. Στην πραγματικότητα, είμαστε σίγουρα μπαίνουμε σε μια ταραχώδη φάση, αλλά το τέλος δεν είναι σαφές. Είναι αυτή η αβεβαιότητα που προσπαθούν κάποιοι να σχολιάσουν και να ερμηνεύσουν. Είναι γνωστό ότι η σύγκριση δεν είναι λόγος, και όμως πώς μπορούμε να ξεχνάμε ότι στην πρόσφατη ιστορία της ευρωπαϊκής πολιτικής, πολλά δημοψηφίσματα εθνικά ή διακρατικά δεν υλοποιήθηκαν; Αυτό συνέβη το 2005 και το 2008 για το «Ευρωπαϊκό Σύνταγμα» και τη Συνθήκη της Λισαβόνας, ακόμη πιο καθαρά το 2015 με το μνημόνιο που επιβλήθηκε στην Ελλάδα. Είναι πιθανόν να συμβεί το ίδιο. Η βρετανική άρχουσα τάξη, πέρα από τις προσωπικές της συγκρούσεις προσπαθεί με ελιγμούς και τακτικισμούς να καθυστερήσει και να διαπραγματευθεί τους καλύτερους όρους της «εξόδου».

Ορισμένες κυβερνήσεις όπως η γαλλική και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν λένε με στόμφο το «εκτός είναι εκτός». Αλλά η Γερμανία δεν το βλέπει με τον ίδιο τρόπο και δεν θα υπάρξει ομοφωνία. Κατά πάσα πιθανότητα μετά από μια περίοδο εντάσεων, το αποτέλεσμα δεν θα είναι όπως καθορίζεται από την κοινή γνώμη και από τις διακυμάνσεις των χρηματοπιστωτικών αγορών που οδηγούν στην παραγωγή μιας νέας γεωμετρίας του «συστήματος» των ευρωπαϊκών κρατών, όπου η επίσημη συμμετοχή του Ευρωπαϊκή Ένωση θα αντισταθμίζεται από άλλες δομές: την ευρωζώνη, αλλά και το ΝΑΤΟ, το σύστημα ασφαλείας στα σύνορα και την Σένγκεν καθώς και τη «ζώνη ελευθέρων συναλλαγών».

To Βrexit και το Grexit

Από αυτή την άποψη είναι αρκετά εποικοδομητική η σύγκριση μεταξύ Grexit και Brexit. H αδυναμία της Ελλάδας, που εγκαταλείφθηκε από όλους όσοι λογικά θα έπρεπε να είχαν υποστηρίξει τα αιτήματά της, οδήγησε σε ένα σύστημα εσωτερικής απομόνωσης. Η ισχύς της Βρετανίας που μπορεί να υπολογίζει σε μια ισχυρή υποστήριξη της ΕΕ θα οδηγήσει κατά πάσα πιθανότητα σε ένα είδος εξωτερικής απομόνωσης. Αν εξετάσουμε εν συντομία την «αγγλική πλευρά» και την «ευρωπαϊκή πλευρά» θα δούμε ότι αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη ιστορία της Βρετανίας, αυτοκρατορικό παρελθόν της, την κοινωνική ιστορία της από ξαφνικές ανατροπές, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για να εξηγήσει την εμφάνιση του ενός ηγεμονικού αισθήματος.

Οι αναλύσεις δείχνουν ότι υπήρξε αναδιανομή του πλούτου και οι νεόπτωχοι ήταν αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων ευρωπαϊκών πολιτικών που δεν επιβλήθηκαν μόνο στη Βρετανία ήδη από την περίοδο της Θάτσερ και των νέων Εργατικών που υποστήιζαν την «Ευρώπη». Το Brexit από μόνο του δεν μπορεί να φτιάξει την κατάσταση. Εκτός κι αν πλειοψηφούσε μια εναλλακτική πολιτική.

Που μας οδηγεί στην «ευρωπαϊκή» πλευρά. Ολα τα προβλήματα που επηρεάζουν το Ηνωμένο Βασίλειο, γράφει ο Μπαλιμπάρ είναι προβλήματα που αφορούν τα ευρωπαϊκά έθνη. Η κρίση νομιμότητας, η επιστροφή του εθνικισμού, ο «εχθρός εκ των έσω» η ξενοφοβία και η ισλαμοφοβία έχουν αναπτυχθεί παντού. Η ελληνική κρίση έχει χρησιμοποιηθεί από τις κυβερνήσεις για να επιβάλουν τη λιτότητα. Η προσφυγική κρίση ταυτίστηκε με το ζήτημα της ασφάλειας. Είναι πλέον σαφές, λέει ο γάλλος φιλόσοφος ότι αυτό που εκδηλώνεται στη Βρετανία ως «αποσχιστικές τάσεις» αντικατοπτρίζεται σε όλη την Ευρώπη.

«Εχουμε περάσει πλέον το όριο στη διαδικασία αποσύνθεσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, όχι λόγω της βρετανικής ψηφοφορίας, αλλά λόγω του ότι αποκαλύπτεται η πόλωση και η πολιτική κρίση σε ολόκληρη την Ευρώπη» λέει ο ίδιος και προσθέτει: «Βραχυπρόθεσμα είμαι πολύ απαισιόδοξος, γιατί η «επανίδρυση» της Ευρώπης είναι στα χέρια της μιας πολιτικής και τεχνοκρατικής τάξης που δεν προβλέπει κατευθυντήριες γραμμές για τις απαραίτητες αλλαγές και που δεν θέλει να μεταρρυθμίσει το σύστημα εξουσίας».

Ποιος είναι:

Ο Ετιέν Μπαλιμπάρ ( 23 Απριλίου 1942) είναι Γάλλος φιλόσοφος. Σπούδασε στην École Normale Supérieure και δίδαξε στην Σορβόννη και στην Ναντέρ. Σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Ήταν μαθητής του Λουί Αλτουσέρ και σε ηλικία 23 ετών συμμετείχε στο συλλογικό έργο Να διαβάσουμε το κεφάλαιο. Υπήρξε μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος για πολλά χρόνια, έως την αποχώρησή του το 1978. Θεωρείται ένας από τους σύγχρονους εκφραστές της αριστερής σκέψης.

http://www.anatropinews.gr/