H γενιά μου και το Ολοκαύτωμα

του Sebastian Gubernator

Τι να σκέφτεται άραγε ένας νέος που κάθεται απέναντι σε έναν επιζώντα από ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης;

Ο Μπεν είναι 96, εγώ είμαι 25. Οι άνθρωποι της ηλικίας μου διανέμουν συνεχώς φωτογραφίες για διακοπές στο Instagram και αναρωτιούνται εάν θα πρέπει να συνεχίσουν τις σπουδές τους ή να εργαστούν. Όταν ο Μπεν ήταν στην ηλικία μου, είχε επιβιώσει από εννέα στρατόπεδα συγκέντρωσης, δύο γκέτο και δύο πορείες θανάτου.

Σήμερα τιμούμε την απελευθέρωση του Άουσβιτς για 73η φορά. Σε όλο τον κόσμο θυμόμαστε τα θύματα του Εθνικοσοσιαλισμού και σκέφτομαι τι έχει να πει ένας νέος που θα συναντήσει έναν επιζώντα του Ολοκαυτώματος.

Συναντήθηκα με τον Μπεν στο Μπέρκλεϊ σε έναν κινηματογράφο. Καθόταν εκεί, στη δεύτερη σειρά, περιμένοντας να συμμετάσχει σε μια συζήτηση σχετικά με το αν η ελευθερία της έκφρασης πρέπει να ισχύει για τους Ναζί. Είχα διαβάσει σε εφημερίδες για τον Μπεν και έμαθα για τη ζωή του από το διαδίκτυο. Τώρα καθόταν εκεί, ένας μικρός άνθρωπος με μια περίεργη ματιά.

«Μιλάτε γερμανικά;» Με ρώτησε στα γερμανικά και χαμογέλασε.

«Ναι». Χαμογέλασα κι εγώ.

Έχω γνωρίσει επιζώντες του Ολοκαυτώματος πριν. Οι συναντήσεις είναι παρόμοιες επειδή οι ιστορίες είναι παρόμοιες. «Εμείς απελευθερωθήκαμε, αλλά δεν ήμασταν ελεύθεροι».

Είναι από την Πολωνία. Επιβίωσε από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και δύο πορείες θανάτου, όταν απελευθερώθηκε τον Απρίλιο του 1945. «Ζύγιζα 78 λίβρες» θυμάται. Εισάγω «78 λίβρες» στο Google. 35 κιλά. Ο Μπεν πρέπει να ήταν ένας σκελετός στο τέλος, όχι νεκρός, αλλά όχι πραγματικά ζωντανός.

Μου λέει τα πάντα. Τράβηξε το μανικετόκουμπό του με ένα τρεμάμενο χέρι, σήκωσε το μανίκι του. Ένας αριθμός χαραγμένος ανεξίτηλα: 129592. Η μνήμη τού Ολοκαυτώματος.

Είναι δύσκολο να γράψω για μια τέτοια συνάντηση. Ναι, τα δάκρυα κυλούσαν στα μάτια μου, ανατρίχιαζα ακούγοντας τον 96χρονο Μπεν και την ιστορία του. Νόμιζα ότι γνώριζα πολλά για το Ολοκαύτωμα ως νεαρό άτομο. Σίγουρα όχι τα πάντα, αλλά αρκετά για να έχουμε κατά νου πάντα μια αλήθεια: κάτι τέτοιο δεν πρέπει να συμβεί ποτέ ξανά ούτε στη Γερμανία ούτε στον υπόλοιπο κόσμο.

Δυστυχώς η γενιά μου έχει μεγαλώσει, έτσι ώστε να θυμάται κανείς το Ολοκαύτωμα σαν να είναι πολύ μακρινό θέμα. Η τραγωδία του Άουσβιτς και των ναζιστικών στρατοπέδων έγινε δεκαετίες προτού γεννηθούμε.

Μεγάλωσα μαθαίνοντας τα τρομερά, ασύγκριτα, ανεπανόρθωτα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη δεκαετία του 1930 και του 1940. Και είναι καλό που είμαστε ευαισθητοποιημένοι.

Βέβαια, είχα και συμμαθητές που δεν γνώριζαν το παρελθόν στη Γερμανία. Γούρλωναν τα μάτια τους όταν στα μαθήματα ιστορίας άκουγαν για τους Ναζί. Σε μια χώρα που έχει σκοτώσει έξι εκατομμύρια Εβραίους, πρέπει να γίνει πάρα πολλή δουλειά.

Η Γερμανία στην οποία μεγάλωσα δεν έχει κάνει κανένα λάθος. Αλλά έχει μια ευθύνη.

Οι καθηγητές μου δεν κάλεσαν ποτέ έναν επιζώντα του Ολοκαυτώματος στην τάξη. Ίσως επειδή δεν κατοικούσε κανείς στο κρατίδιο Ρηνανίας-Παλατινάτου. Ίσως επειδή δεν συνειδητοποίησαν πόσο σημαντικές είναι αυτές οι συναντήσεις.

Υπάρχει μεγάλη διαφορά αν ο δάσκαλος απλά μας δείχνει στην τηλεόραση τη «Λίστα του Σίντλερ» ή αν κάποιος συναντά έναν άνθρωπο σαν τον Μπεν Στέρνο, ο οποίος επέζησε από το Άουσβιτς.

Οι μαθητές πρέπει να ζητήσουν από τους δασκάλους τους να προσκαλούν σύγχρονους μάρτυρες. Και τώρα, τις επόμενες ημέρες, μέσα στις επόμενες εβδομάδες, επειδή υπάρχει μια αλήθεια: Οι επιζώντες του Ολοκαυτώματος είναι ηλικιωμένοι και σύντομα ο τελευταίος θα πεθάνει.

Η γενιά, η οποία παρακολουθεί επί του παρόντος βίντεο στο YouTube και καπνίζει κρυφά το πρώτο τσιγάρο στο σχολείο, θα είναι η τελευταία που θα συναντήσει επιζώντες του Ολοκαυτώματος.

 * Ο Sebastian Gubernator είναι φοιτητής Δημοσιογραφίας της Ακαδημίας Axel Springer.

http://www.thetoc.gr/