Εμπρός, λοιπόν, όλοι μαζί: Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις!

του Σπύρου Γεωργάτου

Τάχαμε πει: το Μακεδονικό δεν ήταν ... μεσανατολικό, δηλαδή ένα «άλυτο» πρόβλημα. Αυτό που περιέπλεκε τα πράγματα ήταν κυρίως η εσωτερική κατάσταση στις δύο χώρες, τα μικρομέγαλα, τα ιδιοτελή, η εθνοκαπηλεία. Βοηθούσης της γεωπολιτικής συγκυρίας, Τσίπρας και Ζάεφ βρήκαν το θάρρος να κάνουν το προφανές. Κι έτσι έχουμε ένα πρόβλημα λιγότερο. Μην ξεγελιόμαστε όμως. Το μείζον θέμα είναι ο εθνολαϊκισμός και το δηλητήριο της μισαλλοδοξίας –που παραμένουν. Και παραμένουν διότι αυτοί που φοράνε τη χλαμύδα και παρελαύνουν με το μουλάρι δεν είναι οι σύγχρονοι Σάντσο Πάντσα. Όπως κι άλλοι, με τα λοστάρια, δεν είναι κομπάρσοι σε ταινία της ΥΕΝΕΔ και του Τζέϊμς Πάρι.
Πέρα απ’ το κιτς, το ασυνάρτητο και το γελοίο του πράγματος, οι εθνικισμοί κι οι «μεγάλες ιδέες»  αποτελούν τώρα τον καμβά πάνω στον οποίο διεξάγεται ένας σκληρός –και προαιώνιος- αγώνας: «ποιος-ποιόν». Η ειδική μορφή και η συγκεκριμένη έκφραση που παίρνει αυτή η σύγκρουση στην Ευρώπη είναι οι (προσεχείς) εκλογές.
Στις εκλογές διακυβεύεται το μέλλον μας –και το μέλλον των παιδιών μας. Σ’ όλη την ήπειρο, το πολιτικό φάσμα έχει μετατοπιστεί προς τα δεξιά. Στην κραταιά Γερμανία, τόσο το SPD όσο και το CDU είναι πλέον σκιές του εαυτού τους. Στη χρεωκοπημένη Ιταλία, ο πραγματικός ηγέτης, ο Σαλβίνι, αρχίζει να μοιάζει ολοένα και περισσότερο με τον Μουσολίνι. Και στην κρισιακή Γαλλία του Μακρόν, τα παραδοσιακά κόμματα της δεξιάς και του κέντρου φαντάζουν μάλλον άσχετα (irrelevant) με την κοινωνική συγκυρία.
Ο εθνολαϊκισμός πάει να γίνει η συγκολλητική ουσία με την οποία διασυνδεδέονται τα ράκη ενός καταρρέοντος πολιτικού συστήματος.  Δείτε τί είχαμε εδώ, επ’ ευκαιρία της συμφωνίας των Πρεσπών: Από τους τέσσερις εν ζωή πρωθυπουργούς που διαχειρίστηκαν το πρόβλημα στο παρελθόν, ο Σημίτης τήρησε σιγήν ιχθύος, ο Καραμανλής έκανε μια αφ’ υψηλού δήλωση κι ο Σαμαράς έβγαλε έναν δεκάρικο στη Βουλή. Μόνο ο Παπανδρέου πήγε κάτι να πει … χωρίς να το πει, επιβεβαιώνοντας –πολύ επιφυλακτικά- μια παλιότερη δήλωσή του!  Κι ενώ οι χρυσαυγίτες αλώνιζαν, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ –και δυστυχώς ΚΚΕ- συναγωνίζονταν για το ποιος θα χαϊδέψει περισσότερο τ’ αυτιά του έρμου, του ταλαιπωρημένου, του χοντρά παραπληροφορημένου κόσμου. Κοινός παρονομαστής όχι μόνο το μένος κατά του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η χωρίς επιφυλάξεις προσχώρηση στα ιδεολογήματα της άκρας δεξιάς.
Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ –διότι αυτό είναι πλέον το ΚΙΝΑΛ- αντιπροσωπεύουν εκείνους που δυο δεκαετίες πριν κατάπιαν αμάσητο το παραμύθι της «ανταγωνιστικότητας» -δαπάναις φυσικά του κράτους προνοίας. Το φύλλο συκής στη θεωρία τους ήταν μια κάποια «επιτρεπτικότητα» σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα. Τώρα, όμως, πάει κι αυτό. Ο φιλελευθερισμός στο κοινωνικο-πολιτικό επίπεδο βαθμιαία εξαφανίζεται. Τη θέση του καταμβάνει το αξιακό σύστημα του «εθνικού συμφέροντος», δηλαδή οι αρετές του «πατριωτισμού», της «πίστης στις παραδόσεις» και του «ενάρετου βίου» -που είναι και πιο οικονομικός. Αυτό που παραμένει ως είχε είναι βέβαια ο σκληρός πυρήνας της συγκεκριμένης ιδεολογικο-πολιτικής πλατφόρμας, δηλαδή η προτεραιότητα της ολοένα και περισσότερης κερδοφορίας, με τον ταυτόχρονο εκμηδενισμό του ρυθμιστικού ρόλου του κράτους.
Ανάμεσα στις μυλόπετρες των πραγματικών προβλημάτων, δηλαδή της φτώχειας, του μεταναστευτικού και των εντεινόμενων γεωπολιτικών ανταγωνισμών, κόμματα όπως το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ δεν έχουν καμια απολύτως πιθανότητα να προσελκύσουν ένα πραγματικό, κοινωνικό ακροατήριο. Το όριο τους είναι οι ασήμαντες μειοψηφίες της πάλαι ποτέ «αριστοκρατίας», στο κράτος, στην αυτοδιοίκηση, στις ΔΕΚΟ.  Τους –λίγους- υπόλοιπους θα τους απορροφήσουν η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως απορρόφησαν η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ το πολιτικό προσωπικό και την εκλογική πελατεία της «Ενώσεως Κέντρου-Νέες Δυνάμεις» (για τους νεώτερους: κόμμα της μεταπολίτευσης με ηγέτη τον κεντροδεξιό Γεώργιο Μαύρο που πήγε άκλαυτο).

Καθώς αυξάνει ή ώσμωση της νεοφιλελεύθερης δεξιάς με την άκρα δεξιά, κόμματα που επιχείρησαν να συγκεράσουν τον (καλώς εννοούμενο) κοινωνικό φιλελευθερισμό με τις νεοφιλελεύθερες λογικές στην οικονομία (όπως το Ποτάμι) τα βρίσκουν επίσης δύσκολα. Απ’ τη μία πλευρά, η σύζευξη νεοφιλελεύθερης δεξιάς και λαϊκιστικής ακροδεξιάς στο υπόστρωμα του εθνικισμού ωθεί τα παραδοσιακά συντηρητικά κόμματα, όχι στον φιλελευθερισμό, αλλά στον αυταρχισμό και την περιστολή των δικαιωμάτων -ανεξάρτητα από το τί λέει ή δεν λέει το «ευρωπαϊκό κεκτημένο». Από την άλλη πλευρά, μια αναθεωρητική αριστερά απορροφά μ’ ευκολία το φιλελεύθερο σκέλος της πολιτικής των κεντρώων και κεντροδεξιών κομμάτων και την αφομοιώνει ως μέρος ενός «μετριοπαθούς» πολιτικού λόγου, που περιέχει το πρόταγμα της κοινωνικής συνοχής. Αυτό είπε με τον τρόπο του ο Πρωθυπουργός, όταν αναφερόταν στο «κενό» που αφήνει η μετατόπιση της ΝΔ προς τα δεξιά. Κι είχε απόλυτο δίκιο.
Πέρα από το «μασάζ» -που συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις- ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε με το σπαθί του τους βουλευτές που του χρειαζόταν για να εξασφαλιστεί η ψήφος εμπιστοσύνης και να περάσει η συμφωνία των Πρεσπών. Παρά τις κραυγές και τα απολίτικα, ο Σπύρος Δανέλλης κι η Κατερίνα Παπακώστα δεν έχουν κανέναν λόγο να αισθάνονται περίεργα επειδή συνηγόρησαν σε αποφάσεις στις οποίες θα είχε –υπό κανονικές συνθήκες- συνηγορήσει μια μετριοπαθής κεντροδεξιά, βλέποντας τα πράγματα με ρεαλισμό. Σκεφτείτε το εξ άλλου: συναλλαγή εκτός των ορίων της συνήθους «διαπραγμάτευσης» με τους βουλευτές άλλων χώρων δεν θα εξηγούσε καλύτερα την κατάσταση. Αυτό δεν ήταν απαραίτητο και θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μπούμεραγκ ανά πάσα στιγμή.
Βγει δεν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, το βέβαιο είναι ότι χώρος που έχει διαμορφώσει θα συνεχίσει να υπάρχει. Όσο λοιπόν κι αν ακούγεται παράξενο, οι ευρωεκλογές έχουν ίσως μεγαλύτερη σημασία από τις εθνικές εκλογές. Θα δει ο κόσμος καθαρά; Θα εκφράσει τη διαφωνία του –ή έστω τις επιφυλάξεις του- για τη νεοφιλελεύθερη πολιτική που οδήγησε τόσες χώρες στο χείλος του γκρεμού, ή θα αθωώσει τις κυριάρχες ελίτ πριμοδοτώντας τα κόμματα που επεγγέλονται ακόμα περισσότερη λιτότητα –και μάλιστα συνταγματικά κατοχυρωμένη; Θα στείλουν οι ευρωπαϊκοί λαοί τον λογαριασμό στα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα για τις συμπράξεις που έκαναν με τη δεξιά, τις υπαναχωρήσεις τους στο κοινωνικό κράτος, τον στραγγαλισμό του ευρωπαϊκου νότου, ή θα επιβραβεύσουν τη στροφή της κεντροαριστεράς προς τη δεξιά και της δεξιάς προς την άκρα δεξιά;
Οι φωστήρες της σοσιαλδημοκρατίας και του κέντρου καλά θα κάνουν να μελετήσουν πιο προσεκτικά τον ρόλο των ομοϊδεατών τους –που ήταν εδώ που τα λέμε και πιο «αριστεροί» και πιο σοβαροί- στη δημοκρατία της Βαϊμάρης. Γιατί ο φασισμος είναι φίδι. Κι όπως ξέρουμε, απ’ την εποχή της Λερναίας Ύδρας μέχρι σήμερα τα ερπετά έχουν την ικανότητα ν’ αναγεννούν το σώμα τους απ’ το κολόβωμά τους.

https://tvxs.gr/